Σε συνέχεια του άρθρου θα ήθελα να πληροφορήσω για τα παρακάτω.
Όλοι ξέρουμε ότι οι κάρτες της σειράς 48ΧΧ της ΑΤΙ αν και πολύ αποδοτικές, έχουν κάποια ενοχλητικά σημεία. Θερμοκρασία και κατανάλωση σε idle. Πως θα σας φαινόταν αν μπορούσατε να τα βελτιώσετε σε συνδυασμό με ένα πολύ καλό overclock εάν και εφόσον το επιθυμείτε?
Πως θα σας φαινόταν ας πούμε αν η ΑΤΙ 4850 σας, μπορούσε να δουλέψει σε idle στα 110-160mhz, σε αναπαραγωγή βίντεο στα 110-500mhz και σε 3D ακόμα και μέχρι 735mhz (προφανώς αρκετά παραπάνω για την 4870)? Όλα αυτά ταυτόχρονα στην ίδια κάρτα. Επίσης πως θα σας φαινόταν αν μπορούσατε να αλλάξετε τις στροφές του ανεμιστήρα, όπως επιθυμείτε με αποτέλεσμα να απαλαχτείτε από κάθε μορφής Software ρύθμισης?
Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με την 4850 αλλά μόλις τελειώσετε την ανάγνωση του, θα μπορέσετε να επέμβετε σε οποιαδήποτε ΑΤΙ. Θα καλύψουμε τομείς όπως Underclock/undervolt , Overclock/Overvolt, BIOS clock limits unlocking και ρύθμιση Fan speed μέσω BIOS.
Για να επιτύχουμε όλα τα παραπάνω, θα πρέπει να επέμβουμε στο BIOS της κάρτας όπως πιθανόν καταλάβατε. Ξέρω ότι στους πιο πολλούς δεν θα αρέσει η ιδέα, όπως δεν μου άρεσε και εμένα. Αλλά έχοντας ασχοληθεί τις τελευταίες μέρες και μάλιστα για πρώτη φορά, μπορώ να πω ότι τελικά δεν ήταν τίποτα. Υπάρχουν κάποια σημεία που χρίζουν προσοχής βέβαια γιατί φυσικά και μπορεί να γίνει ανεπανόρθωτη ζημιά. Η αλήθεια είναι ότι επιχείρησα όλα τα παρακάτω διότι εκτός του ότι είμαι αθεράπευτα τεχνολογικά ανήσυχος, μπορούσα να ρισκάρω την καταστροφή της 4850 μου! Όμως οχι μόνο δεν την κατέστρεψα, αλλά την βελτίωσα λειτουργικά (μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου
).Τι θα χρειαστούμε:
Α) Για το underclock/undervolt, Bios clock limits unlocking και ρύθμιση Fan speed
i) Radeon Bios Editor
ii) ATI Winflash
B) Για το Overclock/Overvolt
i) Radeon Bios Editor
ii) ATI Winflash
iii) Πολύ καλή ψύκτρα, όπως η Zalman VF1000 (μη προσπαθήσει κανείς να κάνει Overclock με το πενιχρό ψυκτράκι της 4850)
Πριν προχωρήσουμε να εξηγήσουμε κάποια πράγματα. Το BIOS στις κάρτες γραφικών ρυθμίζει κάποιες βασικές λειτουργίες τους όπως και όλα τα BIOSes του κόσμου στις συσκευές που υπάρχουν. Μέσα σε αυτά τα BIOS υπάρχουν συγκεκριμένοι κώδικες, που ρυθμίζουν φυσικά δεδομένα σε διάφορες καταστάσεις της κάρτας, όπως για παράδειγμα : στα πόσα Mhz θα δουλεύει όταν κάνει boot, στα πόσα mhz core speed, mem speed και core voltage θα δουλεύει όταν παίζει video και στα πόσα όταν ζωγραφίζει τρισδιάστατα γραφικά. Φυσικά δεν λείπουν και οι αντίστοιχες ρυθμίσεις για τον ανεμιστήρα και τα όρια λειτουργίας που έχει ορίσει ο κατασκευαστής (μέχρι πόσο μπορούμε να την κλοκάρουμε). Επίσης μέσα σε κάθε BIOS βρίσκεται γραμμένος και ένας μικροκώδικας τον οποίο αναγνωρίζει ο driver για να μπορέσει να την θέσει σε κατάσταση λειτουργίας. Όλα αυτά εμείς μπορούμε να τα πειράξουμε ούτως ώστε να βελτιώσουμε την λειτουργία της κάρτας μας .
Για να το πετύχουμε αυτό, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τρείς τρόπους:
α) Αποθηκεύουμε το BIOS της κάρτας μας και κάνουμε επεμβάσεις σε αυτό
β) Κατεβάζουμε ένα έτοιμο από το Internet, που να είναι συμβατό και κάνουμε τις ανάλογες επεμβάσεις σε αυτό
γ) Κατεβάζουμε ένα έτοιμο/συμβατό από το Internet και το βάζουμε χωρίς να κάνουμε καμία αλλαγή, αφού έχουμε πληροφορηθεί τι θα μας προσφέρει
Προσωπικά, μιας και δεν είχα άλλη εμπειρία επι του θέματος, προτίμησα να κατεβάσω ένα έτοιμο και να πειραματιστώ, με μελλοντικό σκοπό να το συγκρίνω με το δικό μου. Έτσι κατέβασα το BIOS της MSI από την λίστα των BIOSes του Techpower UP, γιατί ήξερα ότι οι κάρτες 4850 της MSI δουλεύουν στα 160Mhz και ήταν και ο λόγος που ξεκίνησα να κάνω αυτή τη δουλειά.
Ας δούμε όμως λίγο τα προγράμματα και τις ρυθμίσεις που μπορούμε να κάνουμε.
ΑΤΙ WINFLASH
Είναι το πρώτο πρόγραμμα που θα χρησιμοποιήσουμε, όποια περίπτωση και αν χρησιμοποιήσουμε. ΠΡΩΤΗ ΒΑΣΙΚΗ ΜΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ είναι να σώσουμε το BIOS της κάρτας μας και να το έχουμε σε ένα ασφαλές σημείο, σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά και χρειαστεί να το επαναφέρουμε (υπάρχει και το ATI flash άμα προτιμάτε DOS το οποίο δεν θα καλυφθεί απο το παρόν).
Εικονα 1
Τρέχοντας το πρόγραμμα, θα αναφέρει το όνομα της κάρτας μας και αν έχουμε δύο, θα μας δείχνει πια από τις δύο είναι ενεργοποιημένη. Σε περίπτωση δύο καρτών και για λόγους ασφαλείας, προτείνω την αφαίρεση της δεύτερης κάρτας και να γίνει η δουλειά για κάθε μία ξεχωριστά.
Πατώντας λοιπόν το Save, μας δίδεται η δυνατότητα να σώσουμε το BIOS κάπου στο δίσκο μας. Με το που το σώσουμε δημιουργούμε αμέσως ένα αντίγραφο για να δουλέψουμε απάνω του και φυλάσσουμε το πρωτότυπο σε ασφαλές σημείο.
RADEON BIOS EDITOR
Είναι το δεύτερο βασικό πρόγραμμα που θα χρειαστούμε. Ανεπτυγμένο με την βοήθεια του TechpowerUP, είναι και ο λόγος που μπορούμε να κάνουμε όλα αυτά τα πειράγματα. Καλογραμμένο πρόγραμμα με μηδενικά λάθη (τουλάχιστον όσο το χρησιμοποίησα εγώ).
1) Information Tab
Εικονα 02α
Τρέχοντας το πρόγραμμα μας υποδέχεται η αρχική του οθόνη με όλα τα πεδία κενά. Παρατηρούμε όλες τις υπάρχουσες πληροφορίες του BIOS που έχουμε ανοίξει. Για να ξεκινήσουμε να δουλεύουμε πρέπει να φορτώσουμε στο πρόγραμμα ένα BIOS από το σκληρό μας δίσκο. Το πρόγραμμα αυτό δεν έχει καμία άμεση σχέση με την κάρτα. Επεξεργαζόμαστε με αυτό, το BIOS που έχουμε φορτώσει. Τα κουμπάκια acquire/flash δουλεύουν σε συνεργασία με το Winflash αφού έχουμε ενημερώσει το Radeon Bios Editor για την τοποθεσία του Winflash στο δίσκο.
Εγώ θα παραθέσω εικόνες αφού έχω ανοίξει την τροποποιημένη έκδοση του BIOS της MSI (δεν ξέρω γιατί λέει Vendor Asus,κάτι θα πείραξα και δεν το θυμάμαι). Να θυμίσω εδώ, ότι εγώ χρησιμοποίησα τον δεύτερο τρόπο από τους παραπάνω αναγραφόμενους. Κατέβασα δηλαδή το BIOS της MSI και έκανα σε αυτό τις αλλαγές που ήθελα (αφού φυσικά είχα σώσει και το δικό μου).
2) Clock Settings
Από αυτό το μενού, μπορούμε να κάνουμε όλες τις απαραίτητες ρυθμίσεις στο BIOS για να ανεβάσουμε ή να κατεβάσουμε την κάρτα μας, πειράζοντας Voltage, συχνότητες πυρήνα και μνήμης.
Εικόνα 02β
Παρατηρήστε εδώ ότι έχω πατήσει με το mouse πάνω στην πρώτη επιλογή του Power States structure, State : 0 Που είναι το boot. Κάθε φορά που πατάμε σε κάθε μία από αυτές τις Powerplay states, φωτίζεται η ανάλογη τριάδα με τα ανάλογα χρώματα, όπως παρακάτω. Έτσι το πρόγραμμα μας βοηθάει να καταλάβουμε σε ποιον τομέα θα έχει επίπτωση, η όποια αλλαγή.
Εικονα 03
Με επιλεγμένο το Powerstate 1
Εικονα 04
Με επιλεγμένο το Powerstate 2
Εικόνα 5
Με επιλεγμένο το Powerstate 3
Σημειώσατε ότι κάτω από τα Powerstates υπάρχει μία μπάρα που μπορούμε να σκρολάρουμε δεξιά, όπου και μας αποκαλύπτονται περισσότερες πληροφορίες για το τι κάνει το κάθε mode. Από ότι φαίνεται πάντως το State 1 είναι αυτό που ρυθμίζει την λειτουργία της κάρτας. Εδώ εγώ αυθαίρετα χρησιμοποιήσα τις ίδιες ρυθμίσεις με το Clock info 03 γιατί σκέφτηκα ότι ήταν το λιγότερο κακό που μπορούσε να γίνει!
Επίσης πολύ βασικό είναι να δούμε στο κάτω αριστερά μέρος του προγράμματος, την επιλογή BIOS Voltage table. Η χρήση αυτού μαζί με τις κατάλληλες ρυθμίσεις για τα ρολόγια θα μας δώσουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Και ερχόμαστε στο ζουμί της υπόθεσης. Ποιες είναι οι σωστές ρυθμίσεις για την κάρτα μας? Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το ανακαλύψετε μόνοι σας. Εγω θα δώσω μια γενικότερη κατεύθυνση και θα εκθέσω τις δικές μου εμπειρίες και αποτελέσματα. Για το οδηγό αυτό χρησιμοποίησα της Sapphire HD 4850 με 512 MB GDDR3 (αυτή με το reference design) σε συνδυασμό με την ψύκτρα Zalman VF1000.
Μην έχοντας εμπειρία στο όλο θέμα, απλά κατέβασα και φλάσαρα το BIOS της MSI, αφού είχα σώσει πρώτα το δικό μου όπως περιέγραψα παραπάνω. Δεν έκανα καμία αλλαγή σε πρώτη φάση, για να δω τι θα γίνει. Ήξερα εκ των προτέρων ότι δούλευε στις reference κάρτες της MSI με μόνη διαφορά ότι τις έριχνε στα 160Mhz σε idle, οπότε τι πρόβλημα θα μπορούσα να αντιμετωπίσω? Έλα όμως που αντιμετώπισα!
Πριν προχωρήσω όμως και μιας και μίλησα για φλασάρισμα, να πω εδώ ότι με το που βάλουμε άλλο BIOS, με διαφορετικό Checksum δηλαδή, ο υπολογιστής καταλαβαίνει ότι έχουμε βάλει άλλη κάρτα και πρέπει απλά να ακολουθήσουμε τη σωστή διαδικασία εγκατάστασης driver από την αρχή. Φυσικά για να ενεργοποιηθεί το νεό BIOS, πρέπει να κλείσουμε τον υπολογιστή και να τον ξανανοίξουμε. Πριν το κάνουμε αυτό όμως, κάνουμε ένα Uninstall τους drivers, αφού έχουμε φλασάρει το νέο BIOS, ούτως ώστε με το που θα ξεκινήσει ο υπολογιστής να βάλουμε τους Drivers από την αρχή. Κάνω αυτή τη μεγάλη παρένθεση γιατί την πάτησα και κόλλησε ο υπολογιστής στο φόρτωμα των windows. Όχι ότι έγινε τίποτα κακό, αλλά μετά έπρεπε να μπω σε safe mode, να κάνω uninstall τους drivers και μετά ξανά boot.
Ερχόμενος λοιπόν στο πρόβλημα που αντιμετώπισα με την MSI, αφού είχα τελειώσει με drivers κλπ, με το που έμπαινε ο υπολογιστής στα Windows, μου έδειχνε artifacts στο desktop. Με το που κούναγα ένα παράθυρο, έμενε αποτύπωμα πάνω στην οθόνη με αποτέλεσμα να μη μπορώ να διαβάσω τίποτα! Δεν είχα error όμως τίποτα.
Παρατήρησα ότι αυτό συνέβαινε αμέσως μετά το φόρτωμα του Catalyst οπότε υπέθεσα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τις ρυθμίσεις του BIOS της MSI. Τρέχοντας λοιπόν το Radeon Bios Editor, και αντιπαραβάλλοντας το δικό μου σωσμένο BIOS με αυτό της MSI παρατήρησα ότι στην κατάσταση Clock info 01 (το idle της κάρτας δηλαδή) το BIOS της MSI έβαζε τις μνήμες στα 500MHz ενώ αυτό της Sapphire τις είχε στα 750. Θέτοντας και εγώ τις μνήμες στα 750Mhz το πρόβλημα διορθώθηκε.
Άλλη μια βασικότατη παρένθεση εδώ. Όταν κάνουμε επέμβαση στο BIOS που έχουμε φλασάρει και το ξαναφλασάρουμε με τις νέες ρυθμίσεις, ο υπολογιστής δεν καταλαβαίνει ότι έχουμε αλλάξει κάρτα, γιατί το Checksum παραμένει το ίδιο! Έτσι λοιπόν μπορούμε να κάνουμε όσες αλλαγές θέλουμε από εκεί και πέρα, εκτός από το ξεκλείδωμα της κάρτας που δα δούμε παρακάτω. Αν ας πούμε σώσουμε το δικό μας BIOS και δεν κάνουμε καμία αλλαγή πέρα από τα ρολόγια, voltage και πιθανόν ανεμιστήρα, δεν θα χρειαστεί να ξαναβάλουμε drivers. Απλά η κάρτα θα λειτουργεί με τις νέες παραμέτρους.
Power play structures No 0 – Boot
Δεν το πείραξα! Προφανώς αφορά τις ρυθμίσεις της κάρτα κατά το άνοιγμα του υπολογιστή.
Power play structures No 1 – Power savings for notebooks….etc
Μετά από αυτό, προχώρησα σε περισσότερες αλλαγές. Έβαλα το Voltage του Idle (clock info 01) στο 0,968V από 1.044 που ήταν στα 500Mhz, για να δω αν δουλέψει. Ξαναφλάσαρα και δούλεψε! Άρα πρώτο κέρδος, από 500MHz με 1,044V, ήμουν τώρα σε 160Mhz 0.968V.Ίσως πέφτει κι’ άλλο αλλά δεν το έχω δοκιμάσει ακόμα.
Κατόπιν ρύθμισα το Clock Info 02 που είναι η μέση λειτουργία της κάρτας, ότι και να σημαίνει αυτό, σε 500mhz core 750mhz vram, 1.046V. Βασικά όταν λέω ρύθμισα, απλά άφησα αυτά που υπήρχαν. Προσέξτε εδώ ότι το Voltage λέει 1,046V ενώ δεν υπάρχει τέτοια τιμή στο Bios Voltage table. Σε τέτοιες περιπτώσεις η κάρτα χρησιμοποιεί την αμέσως κοντινότερη. Αυτό μάλλον είναι λάθος της MSI αλλά και της Sapphire αφού έχουν το ίδιο ακριβώς voltage table.
Για την ολοκλήρωση των ρυθμίσεων της επιλογής 1, του Power states structure, ρύθμισα την Clock Info 03 που είναι η load, στα 625Mhz core, 993mhz vram, αλλά το Voltage το πήγα τέρμα όσο πήγαινε στα 1.158V. Να εξηγήσω εδώ ότι αυτό είναι ΛΑΘΟΣ αλλά εσκεμμένο λάθος.
Η κάρτα δεν μπορεί να κάνει 3D render με αυτή τη ρύθμιση γιατί προφανώς παίρνει πολύ ρεύμα και κρασάρει. Πρέπει να γίνει απαραιτήτως Overclock σε κάτι από 700Mhz και πάνω για παίξει σωστά. Αυτό ήθελα άλλωστε αλλά ο λόγος που το έθεσα έτσι είναι να κρατήσω τις default ρυθμίσεις σε φυσιολογικά όρια. Δηλαδή αυτή είναι η ταχύτητα που προσπαθεί να δουλέψει ο Catalyst την κάρτα, χωρίς το Overdrive. Με την ενεργοποίηση του Overdrive βάζουμε την ταχύτητα Load όπου θέλουμε εμείς. Εσείς φυσικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διαφορετικές.
Φυσικά όπως θα είδατε, τις μνήμες απλά….δεν τις πειράζω. Πέρα από την τρομάρα που πήρα όταν δούλευαν στα 500Mhz, κατάλαβα ότι οι συχνότητες που αγαπάνε είναι από 750Mhz έως 993Mhz. Ξέρω ότι η συγκεκριμένη Sapphire έχει μνήμες της Quimonda που είναι 1Ghz rated, οπότε δεν έχει νόημα να το ζορίζω το πράγμα.
Power play structures No 2 – UVD
Με τις επιλογές αυτές, μπορούμε να θέσουμε τις συχνότητες και ρεύματα που θα δουλεύει η κάρτα κατά την διάρκεια Video Playback. Εγώ εδώ έβαλα τις ίδιες σε όλα τα πεδία αφού έτσι τα είχε και η Sapphire μου.
Και όμως βγήκαν κάποια ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Η κάρτα σε HD video, όντως ανεβαίνει στα 500Mhz αλλά σε SD video συνεχίζει να λειτουργεί στα 160Mhz, είτε σε παράθυρο είτε full screen. Τις μνήμες δεν είδα λόγο να τις πειράξω.
Power play structures No 3 – Power savings for notebooks….etc
Αυτές οι ρυθμίσεις δεν πολυκατάλαβα τι κάνουν. Από ότι διάβασα κατόπιν εορτής, βάζουμε σε αυτές τα ίδια δεδομένα που χρησιμοποιήσαμε και στο Power play structures 1. Εγώ έβαλα την μέγιστη τιμή του Clock Info 03 αφού ήξερα ότι η κάρτα θα δουλέψει ούτως η άλλως σε 2D μέχρι να καταλάβω τι κάνουν. Και έτσι που τις έχω αφήσει όμως, αυτές του 1 υπακούει η κάρτα. Για καλό και για κακό θα τις αλλάξω πάντως!
FAN SETTINGS
Αυτό είναι ένα μενού που θα ενδιαφέρει πολλούς. Πολύ απλά μέσω αυτού, μπορούμε να κάνουμε τον ανεμιστήρα να περιστρέφεται στις στροφές που επιθυμούμε, καταφέρνοντας καλύτερες θερμοκρασίες (και πιθανόν ταχύτερη φθορά του ανεμιστήρα).
Εικονα 6
Επειδή στην συγκεκριμένη κάρτα έχω βάλει άλλη ψύκτρα, της οποίας ο ανεμιστήρας συνδέεται στο motherboard, δεν έχω πλέον έλεγχο του. Δεν μπορώ να μπω σε λεπτομέρειες, πέρα από την μετάφραση αυτών που βλέπω.
Υπάρχουν διάφορες ρυθμίσεις που μπορούμε να κάνουμε καθώς και να ρυθμίσουμε τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργεί ο ανεμιστήρας. Δεν είναι ίδιες δε σε κάθε κάρτα και εξαρτώνται από τον ελεγκτή που χρησιμοποιεί η κάρτα για τον ανεμιστήρα. Αν έχετε non reference κάρτα, πιθανόν να μην «ακούει» κιόλας!
Στην πρώτη επιλογή μπορούμε να θέσουμε μια minimum θερμοκρασία στην οποία θέλουμε να λειτουργεί η κάρτα καθώς επίσης και την μέγιστη. Από εκεί και πέρα όλα γίνονται αυτόματα προσπαθώντας να μείνουν οι θερμοκρασίες εκεί που έχουμε επιλέξει. Αρκετά ενδιαφέρουσα και αρκετή στο πλήθος των περιπτώσεων είναι νομίζω η ρύθμιση Duty Cycle min (%). Αν αυτό το 0% το κάνουμε ας πούμε 35% η παραπάνω, πολύ απλά ο ανεμιστήρας δεν θα πέφτει ποτέ κάτω από το αυτό το ποσοστό των μέγιστων στροφών του. Επίσης θα γίνει πολύ πιο αιχμηρό το ανέβασμα των στροφών αν θέσουμε μέγιστη θερμοκρασία τους 90C.
Φυσικά μπορούμε να θέσουμε τον ανεμιστήρα όπως υποδεικνύει η δεύτερη επιλογή, ανά θερμοκρασία και στροφές αναλόγως, κατεβάζοντας τα όρια των θερμοκρασιών και ανεβάζοντας τα ποσοστά του ανεμιστήρα. Μπορούμε ακόμα και να τραβήξουμε με το mouse τις κουκίδες και να τους αλλάξουμε θέση κατά βούληση.
Οι υπόλοιπες επιλογές είναι κάτι σαν ρυθμιστικό «buffer» αλλαγών των στροφών, δηλαδή ορίζει αν ο ανεμιστήρας κάνει άμεσες αλλαγές στις στροφές του με το που παρουσιαστεί κάποια αλλαγή ή αν θα πρέπει να περάσει κάποιος χρόνος και μάλιστα σε συνάρτηση με το πόση θα είναι αυτή η αλλαγή θερμοκρασίας.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Σύμφωνα με τον οδηγό του Techpowerup, αν ενεργοποιήσετε τα Overdrive settings του Catalyst, τότε μπαίνουν σε λειτουργία οι software ρυθμίσεις του ανεμιστήρα και όχι αυτές του BIOS. Εκεί θα χρειαστείτε επέμβαση στο Profile με τον γνωστό τρόπο. Δεν είναι όμως τόσο δυναμική η συμπεριφορά του ανεμιστήρα, δηλαδή δεν πετυχαίνει και τόσο καλές θερμοκρασίες. Δεν το έχω επιβεβαιώσει όμως γιατί το ίδιο λένε και για το Powerplay αλλά δεν μπόρεσα να το διασταυρώσω.
ADDITIONAL FEATURES
Εδώ πολύ απλά γίνονται όλες οι υπόλοιπες λειτουργίες που δεν μπορούσαν να κατηγοριοποιηθούν στα προηγούμενα, συμπεριλμβανομένου και του ξεκλειδώματος της κάρτας σε περίπτωση που θέλουμε να την κλοκάρουμε με τον Catalyst.
Εικονα 7
Όπως έχετε παρατηρήσει, χρησιμοποιώντας το Catalyst Control Center έχουμε ένα όριο μέχρι το πόσο μπορούμε να υπερχρονίσουμε την κάρτα μας. Στις 4850 αυτό το όριο είναι τα 700Mhz.
Μια μικρή παρένθεση εδώ πριν συνεχίσουμε. Κάθε BIOS έχει την δική του ψηφιακή υπογραφή την οποία αναγνωρίζει ο driver για να εγκατασταθεί και να λειτουργήσει η κάρτα. Αυτή η ψηφιακή υπογραφή μπαίνει από την ΑΤΙ αφού οι κατασκευαστές το στείλουν στην ΑΤΙ προς έγκριση του. Εκείνοι τοποθετούν κλειδώματα για το πόσο θα μπορεί να κλοκάρει η κάρτα.
Το κάθε BIOS έχει καταχωρημένες μέσα του αυτές τις αξίες και το Radeon Bios Editor τις ανιχνεύει όταν φορτωθεί το BIOS στο πρόγραμμα. Για το BIOS της MSI μου δόθηκε πατώντας το pull down menu (δίπλα από το Save του Method1 hash), το περιθώριο για υπερχρονισμό μέχρι 800Mhz που ήταν υπεραρκετό για την 4850. Προσοχή να μη επιλεγεί λάθος τύπος κάρτας εκεί, δηλαδή προηγούμενης γενιάς. Ακόμα και να μην είναι της αρεσκείας μας όμως το όριο, μπορούμε να φορτώσουμε μία ψηφιακή υπογραφή από άλλο BIOS. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει πρώτα να έχουμε φορτώσει το άλλο BIOS, να σώσουμε την υπογραφή του με την επιλογή Save του Additional Features και μετά να ξαναφορτώσουμε το δικό μας και να επιλέξουμε load και να βάλουμε την υπογραφή με τα μεγαλύτερα ρολόγια.
Έτσι στην στήλη Increased values, εμφανίζονται οι μεγαλύτερες τιμές. Από ότι συνειδητοποίησα πολύ αργότερα, το BIOS της Sapphire και της MSI είχαν τα ίδια πάνω όρια. Απλά επιλέγοντας το Change to increased values, όπως φαίνεται και στην παραπάνω εικόνα, έχουμε ανεβάσει τα όρια της κάρτας μας!
Έχοντας φτάσει μέχρι εδώ το άρθρο, όπως καταλάβατε θα μπορούσα εξ’ αρχής να είχα σώσει το δικό μου BIOS, να είχα βάλει τα ρολόγια και τα voltages που ήθελα, να επέλεγα και τα Increased Values και δεν θα χρειαζόταν ΚΑΝ να ξαναβάλω drivers! Είναι πραγματικά πολύ απλό αν το σκεφτείτε.
Φυσικά Overclock πέρα από τα όρια του Catalyst , μπορούμε να κάνουμε και με το Rivatuner αλλά μετά ο Catalyst αρνείται να διαβάσει τα ρολόγια που έχουμε βάλει.
Εικόνα 8
Επίσης ας μη ξεχνάμε ότι έχουμε κάνει επέμβαση και στα voltages, διαφορετικά δεν θα έχουμε επιτυχία στο overclock καθώς επίσης και ότι το Rivatuner δεν έχει καταφέρει να δουλέψει ακόμα σε Vista 64, κάνοντας τα BIOS tweaks μονόδρομο.
Ο οδηγός του TechpowerUP που παραθέτω στα σχετικά links, αναφέρει ότι με ενεργοποίηση του Overdrive χάνουμε κάθε κέρδος από το Powerplay, αλλά δεν μπορώ να συμφωνήσω με αυτό. Από ότι είδα η κάρτα υπακούει σε όλα τα Power states του BIOS παρόλο που είναι υπό καθεστώς Overdrive!
Εικόνα 8β
Σε idle πέφτει κανονικότατα στα 160mhz σε XP ενώ στα Vista δουλεύει στα 110Mhz! Δεν έχω ιδέα για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό βέβαια! Οι ταχύτητες του ρολογιού επιβεβαιώνονται και από το rivatuner και από το Gpuz.
Η παραπάνω φωτογραφία είναι με Vista basic desktop όπως βλέπετε, αλλά και σε Aero πάλι στα 110Mhz δουλεύει. Απλά το έχω στο basic γιατί όταν βλέπω βίντεο, μου βγάζει μήνυμα ότι δεν είναι συμβατό το Aero με το πρόγραμμα και με εκνευρίζει! Χρησιμοποιώ πάντα overlay rendering.
ΤΙ ΠΕΤΥΧΑΜΕ
Τελειώνοντας με όλα τα παραπάνω και έχοντας φλασάρει το τελικό BIOS, ξεκίνησα τα τεστ. Πρώτη κρυάδα έφαγα όταν είδα ότι η κάρτα δεν μπορούσε να τρέξει το Furmark ούτε στα 625Mhz. Γρήγορα συνειδητοποίησα ότι η μεγάλη ρύθμιση voltage που είχα επιλέξει ήταν ο κύριος ύποπτος. Έτσι δοκίμασα σε μεγαλύτερες συχνότητες και ήταν επιτυχής όπως θα δείτε και από την παρακάτω εικόνα.
Εικονα 9
Η κάρτα σε load με furmark σε παράθυρο. Η συχνότητα της είναι για πολύ ώρα 735mhz όπως βλέπετε! Παρατηρήστε επίσης θερμοκρασία πυρήνα. 63C load με 110Mhz παραπάνω από τη stock! H Zalman έχει ανέβει πολύ στα μάτια μου με αυτή την ψύκτρα.
Εικόνα 10
Μετά το τέλος του τεστ, τα ρολόγια έρχονται σε idle στα 160mhz core/750mhz vram.
Και φυσικά το υπέρτατο τεστ. Συνεχόμενο δεκάλεπτο βίντεο χωρισμένο σε τρία τμήματα, που δείχνει την κάρτα με το συγκεκριμένο BIOS, να λειτουργεί στα 735mhz σε desktop furmark stability test, UVD λειτουργία με HD Video όπου η κάρτα δουλεύει στα 500mhz και τέλος GRID πάλι στα 735Mhz σε ανάλυση 1920Χ1080 με 4ΧΑΑ.
ATI 4850,CUSTOM BIOS,160MHZ IDLE,735MHZ LOAD,GRID 1920X1080
Συνοψίζοντας, καταφέραμε να έχουμε μία ΑΤΙ 4850, που να έχει idle 110-160mhz core, UVD (video playback) 500mhz σε HD και 110-160mhz σε SD, δυνατότητα overclock πέρα απο τα 700Mhz, με επιτυχή λειτουργία στα 735mhz, η οποία μας έδωσε καλύτερα αποτελέσματα στα παιχνίδια κατά 15% (θα το δούμε παρακάτω αυτό). Σκεφτείτε μόνο, οτι η κατα πολύ ακριβότερη 4870, είναι 30% ταχύτερη.
Αν δεν μας ενδιαφέρει το overclock και δεν θέλουμε να αλλάξουμε ψύκτρα, μπορούμε απλά να χαλαρώσουμε το idle της κάρτας μας σε συνδυασμό με καλύτερες hardware ρυθμίσεις ανεμιστήρα.
BENCHMARKS
Τρία games δοκίμασα μόνο, BIOSHOCK, GRID, COD4. Το μηχάνημα αποτελείται από έναν Ε6600 που ανέβηκε στα 3600mhz για τις ανάγκες του τεστ, ωστέ να αποφύγω τυχόν cpu bottlenecks, 2GB ram PC6400 4-4-4-12 και φυσικά την 4850 σε 625mhz και σε 735mhz. Driver ήταν ο τρέχων Catalyst 8.9.
Εικόνα 11 (ναι πάλι ξέχασα να αφαιρέσω το πλέγμα
)Όπως βλέπουμε, για 17,60% overclock, παίρνουμε 14,67% καλύτερες επιδόσεις. Σίγουρα δεν είναι τίποτα τρομερό, το να έχεις 83 ή 97 fps στο Call of duty. Αλλά τα λίγα παραπάνω Frames που δόθηκαν στο GRID, το μετέτρεψαν σε ένα παιχνίδι που τρέχει με 60fps+ ενώ πριν ήταν 60fps- ! Στο GRID όντως υπάρχει αισθητή διαφορά ενώ στα άλλα μόνο στα δύσκολα σημεία! Όπως και να το κάνουμε μία αύξηση σχεδόν 15% δεν είναι ευκαταφρόνητη και ιδιαίτερα σε μία κάρτα γραφικών.
Η κάρτα αποδείχτηκε πολύ σταθερή σε όλα αυτά τα τεστ. Είχα ένα reset όμως την ώρα που έπαιζα BIOSHOCK, αλλά δεν είμαι σίγουρος αν έφταιγε η κάρτα ή ο επεξεργαστής, γιατί και αυτόν είχα πολύ καιρό να τον ανεβάσω ενώ όταν τον έτρεχα στα 3600, ήταν στο Asus Commando και όχι στο ABIT AB9 PRO. Του έδωσα λίγο voltage παραπάνω και δεν έχω παρατηρήσει άλλο περίεργο φαινόμενο έκτοτε. Για καλό και για κακό κατέβασα την κάρτα στα 725Mhz, για να είναι πιο χαλαρή. Στα 740mhz ήταν στα απόλυτα όρια της και δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει κανένα τεστ. Προφανώς το πρόβλημα είναι η τροφοδοσία (6pin και κομμένο VRM). Το τσιπάκι μπορεί να πάει ΠΟΛΥ παραπάνω (πχ 4870).
Έχω συμπληρώσει πολλές ώρες παίζοντας PURE χωρίς κανένα πρόβλημα. Και αυτό παρουσίασε πολύ καλύτερη συμπεριφορά με το Overclock της κάρτας, χωρίς να πέφτει ποτέ κάτω από τα 60fps ενώ πριν, κατά την έναρξη του αγώνα, έφτανε τα 50fps.
Σχετικά
Radeon Bios Editor 1.15 Download
ATI Winflash Download
Radeon Bios Editor Guide
TechpowerUP ATI 4850 Bios list
ΓΕΝΙΚΑ
- Τα BIOSes των καρτών γραφικών είναι μικρά σε μέγεθος. Μόλις μερικά ΚΒ (~62 για την 4850)
- Το φλασάρισμα γίνεται πολύ γρήγορα. Διαρκεί μόλις μερικά δευτερόλεπτα
- Μιας και στο άρθρο αναφέρεται μόνο φλασάρισμα μέσα απο Windows, καλό είναι να έχετε όσο το δυνατόν λιγότερα προγράμματα να τρέχουν κατα την διάρκεια του φλασαρίσματος
- Ο υπολογιστής σας να βρίσκεται συνδεδεμένος σε UPS κατά την διάρκεια του flash
- ΕΧΟΥΜΕ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΕΝΑ BACKUP του δικού μας BIOS
- Καλό είναι να έχουμε στη διάθεση μας μία δεύτερη κάρτα γραφικών σε περίπτωση που πάει κάτι στραβά και δεν μπορούμε να μπούμε στα Windows, ακόμα και PCI απλή που να μπορεί ίσα ίσα να δείξει VGA ανάλυση
- Ένα boot CD με Windows PE, μπορεί να μας γλυτώσει απο επεμβάσεις με κατσαβίδια, σε περίπτωση που δεν μπορούμε να μπούμε στα δικά μας Windows
- Δεν μπορείτε να βάλετε λάθος BIOS και να προσπαθείτε. Υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας. Προσπάθησα να βάλω το BIOS της Gainward με τα 700MHz και δεν το δεχόταν.
Υ.Γ. Όπως παρατηρήσατε, δεν υπάρχουν μετρήσεις κατανάλωσης γιατί μου έχει πάρει ο πατέρας μου τον μετρητή στο εξοχικό! Του καλάρεσε και ήθελε να παίξει ο μπούλης!
Θεωρητικά θα έπεσε η idle κατανάλωση αλλά θα ανέβηκε η load, οπότε πάνω κάτω θα είμαστε στα ίδια. Δεν νομίζω να πήρε κανείς 4850 για να την βάλει σε κατεβαστήρι,ε?
ΠΡΟΣΟΧΗ
Ο παρόν οδηγός, απευθύνεται σε συνειδητοποιημένους, έμπειρους και προσεκτικούς χρήστες. Κάθε επέμβαση που κάνετε στο BIOS απαιτεί πολύ προσοχή. Ουδεμία ευθύνη δεν φέρει ο γραφών, σε περίπτωση αστοχίας, σε όσους προσπαθήσουν οτιδήποτε από τα παραπάνω!
Μήνυμα