Η Ofcom σχεδιάζει νέους τρόπους αδειοδότησης φάσματος ραδιοσυχνοτήτων

[nm96027]

Ή πως δεν θα δούμε την επιτυχία του GSM να επαναλαμβάνεται...


Η Βρετανική Ρυθμιστική Αρχή Τηλεπικοινωνιών (Ofcom) αλλάζει τον τρόπο με τον αδειοδοτούνται τα φάσματα ραδιοσυχνοτήτων, αφαιρώντας διάφορους περιορισμούς στην χρήση, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί μια ευρύτερη διακρατική εναρμόνιση της νομοθεσίας.

Αυτές οι δυο αντίθετες προσεγγίσεις θα οδηγήσουν σε αναπόφευκτη διαφωνία που ίσως καταδείξει πως η επιτυχία του GSM δεν θα μπορέσει να επαναληφθεί.

Μεγάλα λοιπόν κομμάτια του φάσματος, έχουν αρχίσει και απελευθερώνονται, σε ολο τον κόσμο, με την κατάργηση του σήματος της αναλογικής τηλεόρασης. Έτσι οι παραδοσιακοί μηχανισμοί αδειοδότησης όπως τους ξέραμε μέχρι σήμερα δρουν περιοριστικά για την καινοτομία, προστατεύουν τους παίκτες της αγοράς και δεν βοηθούν τον ανταγωνισμό. Ωστόσο αυτό ο τρόπος αδειοδότησης, δηλαδή άδειες για την χρήση φάσματος με συγκεκριμένη χρήση, είναι μια ασφαλής οδός για την ελαχιστοποίηση των αλληλεπιδράσεων αλλά και την εξασφάλιση της συμβατότητας του εξοπλισμού.

Όταν ξεκίνησε η εκπομπή του ραδιοφωνικού σήματος, το 1922, στην Μ. Βρετανία, έπρεπε να περάσουν 5 μήνες ώστε οι 18 εμπλεκόμενες εταιρείες να καταθέσουν ολοκληρωμένη πρόταση για τον τρόπο κάλυψης της χώρας αλλά και τον τύπο των πομπών και τον δεκτών που θα χρησιμοποιούνταν. Η επιλογή της συχνότητας ήταν απλώς ζήτημα μιας από όλες που θα πρόσφερε την μεγαλύτερη ακτίνα και θα ήταν ικανή να μεταφέρει καλυτερα το ηχητικό σήμα.

Ο γενικός κανόνας λέει πως όσο μεγαλύτερη είναι η συχνότητα τόσο μεγαλύτερος είναι ο ρυθμός μετάδοσης δεδομένων. Έτσι η εκπομπή ραδιοφωνικού σήματος κατέλαβε τα Μεσαία Κύματα, δηλαδή ανάμεσα στα 530kHz και τα 1.6MHz. Αυτή η επιλογή επέτρεψε στο BBC να καλύψει ικανοποιητικά τον μισό πληθυσμό της Μ. Βρετανίας με μόλις 8 πομπούς.

Το τηλεοπτικό σήμα χρειάζεται μεγαλύτερο bandwith και έτσι η εκπομπή του γίνεται από το επόμενο διαθέσιμο κομμάτι του φάσματος: από τα 474MHz έως τα 850MHz, αφήνοντας ελεύθερες τις πιο πάνω συχνότητες (πάνω από 900MHz) για άλλες χρήσεις όπως η κινητή τηλεφωνία.

Την εποχή εκείνη, όπου η δέσμευση συχνοτήτων ήταν θέμα απλής επιλογής, χωρίς αντίτιμο, οι κυβερνήσεις δέσμευσαν όσα περισσότερα κομμάτια μπορούσαν για δική τους χρήση. Στην Μ.Βρετανία το μισό και πλέον κομμάτι του φάσματος κάτω από τα 15GHz είναι δεσμευμένο για κυβερνητικούς σκοπούς: το 75% αυτού του κομματιού χρησιμοποιείται για στρατιωτικές ανάγκες, το 12% εξυπηρετεί την πολιτική αεροπορία και το 5% την πυροσβεστική υπηρεσία, την αστυνομία και τις πρώτες βοήθειες. Το υπόλοιπο χρησιμοποιείται στην ναυσιπλοΐα και στην επιστημονική ερεύνα.

Η Ofcom δεν σχεδιάζει μονό να δημοπρατήσει προς χρήση, μεγάλα κομμάτια του φάσματος που τώρα χρησιμοποιεί η αναλογική τηλεόραση: έχει διατυπώσει ήδη την θέση πως όλες αυτές οι συχνότητες που καταλαμβάνονται από το κράτος (πχ από τον στρατό) θα πρέπει είτε να ακολουθήσουν και αυτές είτε να πουληθούν είτε να πληρωθούν από τον κρατικό φορέα που τις χρησιμοποιεί. Έτσι θα υπάρξει ένας ορθολογισμός της χρήσης τους και θα περιοριστεί η ιδιότυπη κρατική σπατάλη ραδιοσυχνοτήτων.

Στις νέες δημοπρατήσεις της Ofcom δεν θα προβλέπεται η επιστροφή τους, δηλαδή θα είναι αορίστου χρόνου και θα μπορούν να μεταπωληθούν ή να ενοικιαστούν κατά το δοκούν. Επίσης δεν θα προβλέπεται συγκεκριμένη χρήση. Οι εταιρείες που είναι κάτοχοι ή χρήστες της άδειας θα μπορούν να αναπτύξουν οποιαδήποτε δραστηριότητα αυτές επιθυμούν εντός του φάσματος τους, αρκεί να μην ενοχλούν γειτονικές συχνότητες.

Η επιτυχία του GSM μπορεί να αποδοθεί στην επιλογή της συγκεκριμένες τεχνολογίας που υιοθετήθηκε και της συχνότητας λειτουργίας του. Ξεκίνησε από τα 900MHz,επιτρέποντας την μαζική παραγωγή εξοπλισμού τέτοιου που να ρίξει το κόστος τόσο των κινητών τηλεφώνων αλλά και των υποδομών των δικτύων. Αργότερα η χρήση των ίδιων τεχνολογικών πρωτοκόλλων σε γειτονικές συχνότητες (1800MHz) στάθηκε χρήσιμη για την αποφυγή παρεμβολών και άλλων τεχνικών προβλημάτων συμβατότητας.

Το πρόβλημα στο παραπάνω σκεπτικό αδειοδότησης (προκαθορισμένη χρήση ενός συγκεκριμένου φάσματος) είναι ότι η ρυθμιστική αρχή πρέπει να είναι σε θέση να προβλέψει ποια είναι η πιο αποδοτική τεχνολογία κατά την περίοδο που χορηγείται η άδεια. Από την άλλη πλευρά και οι εταιρείες που αδειοδοτούνται πρέπει να ρισκάρουν βασιζόμενοι ότι η ρυθμιστική αρχή έχει προβλέψει σωστά. Στην περίπτωση του GSM οι ρυθμιστικές αρχές πέτυχαν διάνα και όλα πήγαν καλά. Όμως υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις όπως αυτές των εταιρειών T-Mobile, Orange, 3, και O2, στην Μ.Βρετανία, που αγόρασαν μπλοκ 5MHz φάσματος (από 1.9GHz μέχρι 1.92GHz) για να αναπτύξουν Time Division Duplexed 3G υπηρεσίες: τελικά ποτέ δεν αναπτυχθήκαν τέτοιες υπηρεσίες και το φάσμα παραμένει κενό μέχρι σήμερα.

Ένα ακόμα μια ακραίο παράδειγμα που εντόνως αμφισβητείται είναι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κομμάτι του φάσματος που πρέπει να δεσμευτεί για DVB-H υπηρεσίες σε κινητή τηλεόραση (mobile TV). Όχι μόνο το DVB-H είναι μια αρκούντως αμφισβητίσημη επιλογή τεχνολογίας αλλά και η αγορά της κινητής τηλεόρασης είναι εξαιρετικά μικρή. Το πιθανότερο είναι λοιπόν να δεσμευτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα κομμάτι φάσματος όπου η μόνη δυνατή νομικά λειτουργία θα είναι μια μη εμπορική υπηρεσία που θα λειτουργεί με λάθος τεχνολογία.

Η εναλλακτική επιλογή, αυτή που προτείνει η Ofcom, είναι η κατάρτιση ενός χάρτη Δικαιωμάτων Χρήσης Φάσματος (Spectrum Usage Rights - SUR) όπου θα ορίζεται η μέγιστη επιτρεπτή παρεμβολή που μπορεί να προκαλέσει μια δραστηριότητα σε μια συχνότητα σε γειτονικές της συχνότητες καθώς και ποια είναι η μέγιστη επιτρεπτή παρεμβολή που θα συναντήσουν στο δικό της κομμάτι του φάσματος.

Οι παρεμβολές είναι δυο ειδών: εντός της μπάντας συχνοτήτων (in-band ) και εκτός αυτής (out-of-band). Η πρώτη δημιουργείται από εισχώρηση γειτονικών σημάτων ενώ η δεύτερη δημιουργείται όταν το σήμα φθίνει φτάνοντας στους δέκτες. Όσες εταιρείες θα κερδίσουν τις δημοπρατούμενες άδειες χρήσης φάσματος μέσα στον επόμενο χρόνο, με την χρήση του SUR θα μπορούν να λύσουν αυτά τα θέματα, χωρίς να χρειαστεί να πειράξουν την συχνότητα εκπομπής.

Αυτές οι αλλαγές δεν περιορίζονται μόνο στις λίγες γνωστές εθνικές άδειες. Υπάρχουν πάνω 40.000 άδειες ασύρματης εκπομπής στην Μ.Βρετανία που επιβλέπονται από την Ofcom. Οι περισσότερες συνήθως οι μικροκυματικές ζεύξεις των δικτύων κινητής τηλεφωνίας ή άλλων εταιρειών. Και αυτές οι άδειες θα απελευθερωθούν από την χρήση συγκεκριμένης τεχνολογίας.

Όλο αυτό λοιπόν το σχέδιο της Ofcom έρχεται σε αντίθεση με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για υιοθέτηση συγκεκριμένων τεχνολογιών για συγκεκριμένα κομμάτια φάσματος, σε μια προσπάθεια να επαναληφθεί η επιτυχία του GSM. Σε γενικές γραμμές η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υπέρ μιας ευέλικτης λύσης, ωστόσο προσπαθεί να βρει έναν κοινό παρονομαστή θέσεων με την Ofcom στον βαθμό που η τελευταία θεωρεί για τον εαυτό της πως οδηγεί τις εξελίξεις στην Ευρώπη.

Όλοι συμφωνούν πως οι αδειοδότηση φάσματος πρέπει να γίνει πιο ευέλικτη. Οι διαφωνίες ξεκινούν στο πόσο ευέλικτη μπορεί να γίνει αλλά και πόσο γρήγορα είναι δυνατόν να υιοθετηθούν οι όποιες αλλαγές. Η Επιτροπή απολαμβάνει την δημοσιότητα της επιτυχίας της μείωσης των τελών περιαγωγής ενώ η Ofcom προσπαθεί να αναδειχθεί σε προστάτη των καταναλωτών μοιράζοντας πρόστιμα σε εταιρείες του χώρου.

Οι μνήμες της δημοπράτησης των αδειών για το 3G στην Μ.Βρετανία θα υπερίπτανται πάνω από κάθε μελλοντική κατανομή φάσματος και αυτό το νέο σχέδιο της Ofcom θα μοιάζει δυσνόητο για τους παίκτες του ιπποδρόμου που το μόνο που θα βλέπουν θα είναι περισσότερα χρήματα για το Υπουργείο Οικονομίας.

Η πρόσφατη ανακάλυψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πάνω στην χρησιμότητα των δημόσιων σχέσεων θα βοηθήσει στην προώθηση της εναρμόνισης. Από την άλλη πλευρά όμως η αποφασιστικότητα της Ofcom συνεπικουρούμενη από την γνωστή δυσπιστία της βρετανικής κοινής γνώμης για τις αποφάσεις των Βρυξελλών ίσως αναδείξουν ως νικητή την βρετανική ρυθμιστική αρχή και έτσι η προσέγγιση της ελεύθερης αγοράς καθορίσει το μέλλον της αδειοδότησης φάσματος.

Το χειρότερο που μπορεί να πράξει κάποιος που θέλει να καταλάβει τον τρόπο με τον οποίο η Ofcom οραματίζεται το μέλλον είναι να διαβάσει το βιβλίο με τίτλο Βασικές Αρχές Σύγχρονης Διαχείρισης Φάσματος (Essentials of Modern Spectrum Management). Το ασαφές αυτό βιβλίο φιλοδοξεί να περιγράψει τους διάφορους τρόπους με τους οποίους αδειοδοτείται το φάσμα ανά τον κόσμο, αλλά εν τέλει καταλήγει να προβάλει στην άποψη των συγγραφέων για τον ενδεδειγμένο τρόπο αδειοδότησης. Λαμβάνοντας υπόψη την σχέση των συγγραφέων με την Ofcom, εύκολα μπορεί να εντοπιστεί η άποψη τους στην πολιτική της Ofcom.

Πηγή: The Register

[21century]

Είναι πασιφανές ότι ο ορθλογισμός διαχείρισης του φάσματος με ένα συνοδυτικό χάρτη κατανομών αρμοδιοτήτων είναι το ζητούμενο, φυσικά το ζήτημα έχει και νομικές παραμέτρους οπότε η υπόθεση πιθανόν να αφορά συνολικά και την Ε.Ε.

[nzag1971]

Είναι πασιφανές πως μερικές χιλιάδες χρόνια πολιτισμού δεν αρκούν για να μπορέσει ο άνθρωπος να μοιράσει ορθά δυό γαϊδάρων άχυρο. Βέβαια, είναι και το χρώμα του χρήματος στη μέση.

[lewton]

Η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτό το θέμα είναι λάθος.
Πρέπει να ακολουθηθεί το μοντέλο των ΗΠΑ, όπου όποιος θέλει αποκτάει (κερδίζοντας σε δημοπρασία) το φάσμα που τον ενδιαφέρει και πάνω εκεί μπορεί να κάνει ό,τι θέλει.
Ο ρυθμιστής δεν πρέπει να επιβάλλει τι θα κάνουν το φάσμα οι εταιρίες, απλά πρέπει να επιβάλλει 2 πράγματα:
α. το πόσο φάσμα μπορεί να πάρει μια εταιρία (για να μην αγοράζει τα πάντα και δεν επιτρέπει την είσοδο ανταγωνιστών)
β. το «ως πότε» θα έχει το φάσμα η εταιρία πριν αυτό ξαναβγεί σε δημοπρασία.

Το σχέδιο της Ofcom είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.