adslgr.com: Oι απαντήσεις των παρόχων στο ερωτηματολόγιο για το IPv6

**nm96027** · 23-07-10, 15:22

Το adslgr.com στα πλαίσια της συμμετοχής του στο Hellenic IPv6 Task Force, μία πρωτοβουλία του ΕΔΕΤ και της ΕΕΤΤ, έστειλε μία σειρά ερωτήσεων σε όλους τους ελληνικούς παρόχους σχετικά με την μετάβαση στο IPv6. Η κίνηση αυτή δεν έχει άλλο σκοπό από το να καταγράψει την υπάρχουσα κατάσταση, τα προβλήματα που ενδέχεται να παρουσιαστούν καθώς και να ενημερωθούν χρήστες σχετικά με την νέα τεχνολογία του διαδίκτυο.

Η προσπάθεια αυτή θα συνεχιστεί τόσο με την συμμετοχή μας στην Task Force αλλά και στο Φόρουμ Ψηφιακή Ελλάδα 2020.

Το ερωτηματολόγιο έχει σταλεί στους εξής παρόχους:

Eυχαριστούμε όλες τις εταιρείες που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση που απευθύναμε για ένα δημόσιο διάλογο πάνω στο IPv6.

Ακολουθούν οι απαντήσεις των παρόχων με την σειρά που τις λάβαμε:

**nm96027** · 24-07-10, 02:35

Netone - Algonet

Η εταιρεία σας είναι ενήμερη για την εξάντληση των διευθύνσεων ipv4; Πότε υπολογίζετε ότι θα έρθετε αντιμέτωποι με το γεγονός αυτό;
Είμαστε ενήμεροι για την εξάντληση των IPv4 διευθύνσεων. Αναμένουμε να αντιμετωπίσουμε προβλήματα τα επόμενα 2 με 3 χρόνια.
Έχετε καταρτίσει κάποιο σχέδιο με ημερομηνίες και συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να προετοιμάσετε την εταιρεία σας για την μετάβαση στο ipv6; Εχετε κάνει αίτηση για δέσμευση διευθύνσεων IPv6 από το RIPE;
Έχει καταρτιστεί αρχικό χρονοδιάγραμμα για τις πιλοτικές δοκιμές. Αναλόγως θα προγραμματιστεί και η τελική μετάβαση σε IPv6. Έχουμε ήδη προχωρήσει στη δέσμευση IPv6 range από το RIPE.
Έχετε προχωρήσει μέχρι τώρα σε κάποιες ενέργειες για την δοκιμή της τεχνολογίας ipv6 στο δίκτυο σας; Αν ναι ποιές;
Δεν έχουμε ακόμη προχωρήσει σε πιλοτικές δοκιμές για την μετάβαση σε IPv6. Οι πρώτες δοκιμές είναι προγραμματισμένες για το Φθινόπωρο 2010.
Ποιό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που εσείς εντοπίζετε στην διαδικασία της μετάβασης (και συνύπαρξης) από το ipv4 στο ipv6; Έχετε επιλέξει την τεχνολογική λύση της συνύπαρξης των δύο εκδόσεων του πρωτοκόλλου;
Έχουμε επιλέξει ως απλούστερη, την μετάβαση σε dual stack (IPv4 + IPv6). Εναλλακτικές τεχνολογίες θα χρησιμοποιηθούν μόνο όπου αυτό κριθεί απαραίτητο και για όσο διάστημα κριθεί απαραίτητο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αναμένεται να είναι η αναγκαστική αναβάθμιση / αλλαγή σε H/W, S/W και εργαλεία, και κυρίως η επιπλέον τεχνογνωσία που θα απαιτηθεί από όλη την εταιρεία για την υποστήριξη της νέας τεχνολογίας.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα από την εφαρμογή της τεχνολογίας για το τελικό χρήστη;
Τα πλεονεκτήματα για τον τελικό χρήστη, όταν η υιοθέτηση του IPv6 εξαπλωθεί σε επίπεδο πέραν του πιλοτικού σταδίου και των δοκιμών, είναι πολλαπλά:
- Το πρώτο, και προφανές, πλεονέκτημα είναι η ύπαρξη τέτοιου αριθμητικού πλήθους διευθύνσεων σε σχέση με το IPv4, ώστε η ανάγκη για NAT – Network Address Translation να μπορεί να εξαλειφθεί εντελώς εν καιρώ.
- Σαν επέκταση του ανωτέρω, σε πρακτικό επίπεδο, εφαρμογές όπως «το έξυπνο σπίτι» όπου καταναλωτικές συσκευές θα διαθέτουν σύνδεση στο Internet και δική τους, μοναδική / στατική ΙΡ διεύθυνση, έρχονται ένα βήμα κοντύτερα με την υιοθέτηση του IPv6 και την εν τέλει κατάργηση της ανάγκης για ΝΑΤ.
- Σε πιο τεχνικό επίπεδο, το κύριο πλεονέκτημα τόσο για τον τελικό χρήστη όσο και για τους διαχειριστές δικτύων είναι η δραστική βελτίωση της ασφάλειας (ενσωμάτωση τεχνολογίας IPSec στο IPv6) σε σχέση με την τωρινή κατάσταση του IPv4, όπου η έννοια της ασφάλειας διαφέρει από δίκτυο σε δίκτυο σημαντικά.
Έχετε κάποια πρόβλεψη για τον τερματικό εξοπλισμό των χρηστών σχετικά με το ipv6; Τι προβλήματα περιμένετε να προκύψουν εκεί; Ο εξοπλισμός που αγοράζετε τώρα θα είναι δυνατόν να αναβαθμιστεί τώρα ώστε να υποστηρίζει ipv6;
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρξει ξεκάθαρο στίγμα από όλους τους κατασκευαστές CPE και συναφούς εξοπλισμού σχετικά με την μετάβαση στο IPv6. Είναι χαρακτηριστικό ότι η πλειοψηφία των μοντέλων που κυκλοφορούν στην αγορά, (σε επίπεδο τιμής / απόδοσης είτε οικιακό είτε μικρής επιχείρησης), δεν υποστηρίζει επί της παρούσης IPv6 ή μεταβατικές τεχνολογίες όπως dual stack, σε ικανοποιητικό επίπεδο.
Θα πρέπει να πληθύνει σημαντικά η γκάμα των μοντέλων που διατίθενται και να ξεπεράσουν τις «παιδικές ασθένειες» οι κατασκευαστές CPE και συναφούς εξοπλισμού, μέσω firmware updates, για να μπορούμε να μιλάμε για βιώσιμο πλάνο μετάβασης πέραν των πιλοτικών δοκιμών που διεξάγονται. Ο εξοπλισμός που διατίθεται στους συνδρομητές μας θα πρέπει να αντικατασταθεί με νέο στο απώτερο μέλλον.
Συμμετέχετε στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force ή κάποιας άλλης ομάδας δράσης;
Στελέχη από την Τεχνική Διεύθυνση της εταιρίας συμμετέχουν σε πολλαπλές ομάδες δράσης, εγχώριες και διεθνείς, σχετικά με το IPv6 και την πρόκληση της μετάβασης σε αυτό. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται το Hellenic IPv6 Task Force, άλλες ομάδες και focus groups του ΕΔΕΤ, καθώς και διεθνείς πρωτοβουλίες όπως το 6DEPLOY.

**nm96027** · 24-07-10, 02:36

On Telecoms

Η εταιρεία σας είναι ενήμερη για την εξάντληση των διευθύνσεων ipv4; Πότε υπολογίζετε ότι θα έρθετε αντιμέτωποι με το γεγονός αυτό;
Η εταιρία μας μία από τις πρωτοπόρους παροχής προηγμένων διαδικτυακών υπηρεσιών είναι ενήμερη για όλα τα θέματα που αφορούν το διαδίκτυο και ιδιαίτερα για τη σύντομη εξάντληση όλων των IPv4 διευθύνσεων. Από πλευράς OnTelecoms έχουμε δεσμεύσει έναν ικανοποιητικό αριθμό διευθύνσεων και υπολογίζουμε ότι το νωρίτερο στα επόμενα δύο χρόνια θα βρεθούμε αντιμέτωποι με το γεγονός της εξάντλησης των ipv4 διευθύνσεων.
Έχετε καταρτίσει κάποιο σχέδιο με ημερομηνίες και συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να προετοιμάσετε την εταιρεία σας για την μετάβαση στο ipv6; Εχετε κάνει αίτηση για δέσμευση διευθύνσεων IPv6 από το RIPE;
Η OnTelecoms από την αρχή της λειτουργίας της έχει δεσμεύσει ένα /32 ipv6 διευθύνσεις προκειμένου να είναι έτοιμη για την μετάβαση στην νέα εποχή. Προς το παρόν δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο για την πλήρη μετάβαση από το ipv4 στο ipv6.
Έχετε προχωρήσει μέχρι τώρα σε κάποιες ενέργειες για την δοκιμή της τεχνολογίας ipv6 στο δίκτυο σας; Αν ναι ποιές;
Στην OnTelecoms έχουμε σε επίπεδο εργαστηρίου πραγματοποιήσει έναν ικανοποιητικό αριθμό δοκιμών που αποσκοπεί στην μετάβαση από το ipv4 στο ipv6 ελέγχοντας όλα τα καινούργια πρωτόκολλα καθώς και την δια – λειτουργικότητα εξοπλισμού διαφορετικών προμηθευτών της εταιρίας.
Ποιό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που εσείς εντοπίζετε στην διαδικασία της μετάβασης (και συνύπαρξης) από το ipv4 στο ipv6; Έχετε επιλέξει την τεχνολογική λύση της συνύπαρξης των δύο εκδόσεων του πρωτοκόλλου;
Η σημαντικότερη πρόκληση αφορά την μετάβαση του τερματικού εξοπλισμού των πελατών (ADSL CPE) από το ipv4 στο ipv6. Με τα τωρινά δεδομένα η επιλογή dual – stack είναι κατά την OnTelecoms η ενδεδειγμένη τεχνολογική λύση της συνύπαρξης των δύο πρωτόκολλων.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα από την εφαρμογή της τεχνολογίας για το τελικό χρήστη;
Το πιο προφανές και με διαφορά πιο σημαντικό πλεονέκτημα της καινούριας έκδοσης του IP είναι ο πολύ μεγαλύτερος χώρος διευθύνσεων. Με το ipv6 κάθε διαδικτυακή συσκευή ( mobile phone, web cameras, PDA, κ.λ.π) μπορεί να έχει μια πραγματική διεύθυνση καταργώντας την ανάγκη για χρήση ιδιωτικών διευθύνσεων και των αντίστοιχων πρωτοκόλλων αντιστοίχησης από ιδιωτικές σε δημόσιες διευθύνσεις όπως το ΝΑΤ ( Network Address Translation).
Έχετε κάποια πρόβλεψη για τον τερματικό εξοπλισμό των χρηστών σχετικά με το ipv6; Τι προβλήματα περιμένετε να προκύψουν εκεί; Ο εξοπλισμός που αγοράζετε τώρα θα είναι δυνατόν να αναβαθμιστεί τώρα ώστε να υποστηρίζει ipv6;
Ο υπάρχων τερματικός εξοπλισμός της OnTelecoms υποστηρίζει ipv6. Προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια πρόβλεψη για την αλλαγή των τελικών χρηστών.
Συμμετέχετε στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force ή κάποιας άλλης ομάδας δράσης;
Η OnTelecoms συμμετέχει ενεργά στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force και προσπαθεί με την τεχνογνωσία που διαθέτει να βοηθήσει στην ομαλή μετάβαση από το ipv4 στο ipv6.

**nm96027** · 24-07-10, 02:38

OTE

Η εταιρεία σας είναι ενήμερη για την εξάντληση των διευθύνσεων ipv4; Πότε υπολογίζετε ότι θα έρθετε αντιμέτωποι με το γεγονός αυτό;
Γνωρίζουμε το θέμα της εξάντλησης των IPv4 διευθύνσεων και εδώ και καιρό έχουμε ξεκινήσει τις ενέργειες για την αντιμετώπισή του. Με τον τρέχοντα ρυθμό στην αύξηση των αναγκών των πελατών μας σε IPv4 διευθύνσεις, και θεωρώντας ότι θα πάρουμε ακόμα ένα τελευταίο block IPv4 διευθύνσεων από το RIPE στις αρχές του 2011, εκτιμούμε ότι θα βρεθούμε αντιμέτωποι με το θέμα περί τα μέσα του 2012.
Έχετε καταρτίσει κάποιο σχέδιο με ημερομηνίες και συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να προετοιμάσετε την εταιρεία σας για την μετάβαση στο ipv6; Εχετε κάνει αίτηση για δέσμευση διευθύνσεων IPv6 από το RIPE;
Ο ΟΤΕ έχει συστήσει εδώ και περίπου ένα χρόνο εσωτερική ομάδα εργασίας που έχει αναλάβει την σχεδίαση & την υλοποίηση της μετάβασης του IP δικτύου του σε IPv6. Έχουμε πάρει IPv6 διευθύνσεις από το RIPE από τον Ιούλιο του 2008.
Έχετε προχωρήσει μέχρι τώρα σε κάποιες ενέργειες για την δοκιμή της τεχνολογίας ipv6 στο δίκτυο σας; Αν ναι ποιές;
Το IPv6 είναι ήδη ενεργοποιημένο σε μέρος του IP δικτύου του ΟΤΕ στα πλαίσια ενός πιλοτικού προγράμματος που τρέχει από τις αρχές του 2010. Συγκεκριμένα έχουμε ενεργοποιήσει IPv6 διασυνδέσεις με την OTEGlobe και το ΕΔΕΤ (μέσω του GRIX) και σε μέρος του δικτύου πρόσβασης του ΟΤΕ. Επίσης έχουμε ενεργοποιήσει ΑΑΑ & DNS services για το IPv6 (resolvers & reverse DNS) και έχουμε ένα περιορισμένο αριθμό από web servers που είναι accessible πάνω από IPv6.

Με αυτό τον τρόπο παρέχουμε dual-stack IPv6 πρόσβαση σε τελικούς χρήστες που προς το παρόν είναι μηχανικοί του ΟΤΕ. Ανάλογα με τα αποτελέσματα διερευνούμε τη σκοπιμότητα επέκτασης του πιλοτικού προγράμματος σε ευρύτερη κλειστή ομάδα χρηστών με σκοπό την άντληση περισσότερων χρήσιμων συμπερασμάτων.
Ποιό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που εσείς εντοπίζετε στην διαδικασία της μετάβασης (και συνύπαρξης) από το ipv4 στο ipv6; Έχετε επιλέξει την τεχνολογική λύση της συνύπαρξης των δύο εκδόσεων του πρωτοκόλλου;
Σήμερα προκρίνουμε την τεχνολογική λύση του "dual stack" γιατί είναι η απλούστερη και μας φέρνει πιο "κοντά" στην τελική κατάσταση. Έχουμε δοκιμάσει και διάφορες παραλλαγές μηχανισμών tunneling με μικτά αποτελέσματα.

Σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίσαμε ως τώρα είναι η περιορισμένη διαθεσιμότητα "commodity" CPEs με υποστήριξη dual stack IPv6 και το μικρό ποσοστό περιεχομένου που είναι διαθέσιμο σε IPv6 only χρήστες. Και στα δύο φαίνεται να υπάρχει μια σταδιακή βελτίωση.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα από την εφαρμογή της τεχνολογίας για το τελικό χρήστη;
Βασικά πλεονεκτήματα του IPv6 για τον τελικό χρήστη είναι
- Η αποκατάσταση της "end-to-end" επικοινωνίας μεταξύ συσκευών στο home-network και servers/services που στο IPv4 εν γένει περνά από κάποιο translation (NAT) που περιορίζει τις δυνατότητες και περιπλέκει την υλοποίηση
- Το αυτόματo configuration στο home network που απλοποιεί την διασύνδεση συσκευών διαφορετικών από PCs στο δίκτυο (π.χ. λευκές ηλεκτρικές συσκευές, τηλεοράσεις, αισθητήρες περιβάλλοντος κλπ).
- Την διάθεση πρακτικά "άπειρων" (πραγματικών) διευθύνσεων στο χρήστη (που του δίνει και τη δυνατότητα να γίνει "server" για τις πληροφορίες που θέλει) και τη δυνατότητα subnetting στο home δίκτυο.
Έχετε κάποια πρόβλεψη για τον τερματικό εξοπλισμό των χρηστών σχετικά με το ipv6; Τι προβλήματα περιμένετε να προκύψουν εκεί; Ο εξοπλισμός που αγοράζετε τώρα θα είναι δυνατόν να αναβαθμιστεί τώρα ώστε να υποστηρίζει ipv6;
Από το 3ο τρίμηνο του 2010 θα ζητούμε από τους κατασκευαστές τερματικού εξοπλισμού να παρέχουν native dual stack support για IPv6 είτε άμεσα είτε μέσω μιας μελλοντικής αναβάθμισης firmware.
Συμμετέχετε στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force ή κάποιας άλλης ομάδας δράσης;
Συμμετέχουμε ενεργά στις εργασίες του Hellenic IPv6 Task-force και είμαστε σε στενή συνεργασία με το ΕΔΕΤ για την προώθηση του IPv6 και την επίλυση τεχνικών προβλημάτων σε σχέση με αυτό.

**nm96027** · 24-07-10, 02:39

Wind

Η εταιρεία σας είναι ενήμερη για την εξάντληση των διευθύνσεων ipv4; Πότε υπολογίζετε ότι θα έρθετε αντιμέτωποι με το γεγονός αυτό;
Παρακολουθούμε στενά τις τεχνολογικές εξελίξεις στο χώρο και είμαστε πλήρως ενήμεροι. Μάλιστα, η εταιρεία μας έχει συμμετάσχει στα αντίστοιχα σεμινάρια του RIPE για ενημέρωση στο θέμα αυτό.
Εκτιμούμε ότι δεν διαφαίνεται πρόβλημα πόρων σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα , ωστόσο έχουμε προβεί στις απαραίτητες ενέργειες προετοιμασίας ώστε να είμαστε έτοιμοι όταν προκύψει.
Έχετε καταρτίσει κάποιο σχέδιο με ημερομηνίες και συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να προετοιμάσετε την εταιρεία σας για την μετάβαση στο ipv6; Εχετε κάνει αίτηση για δέσμευση διευθύνσεων IPv6 από το RIPE;
Το δίκτυο κορμού της WIND Ελλάς έχει ήδη αναβαθμιστεί με IP εξοπλισμό κατάλληλο για διαχείριση IPv6 ώστε να μπορεί να δρομολογήσει το νέο πρωτόκολλο όταν αυτό καταστεί αναγκαίο.

Σε αυτή τη φάση δεν έχουμε προχωρήσει σε αίτηση δέσμευσης Ipv6 διευθύνσεων. Θα προχωρήσουμε στο βήμα αυτό μόλις ολοκληρώσουμε τη διαδικασία καθορισμού των αναγκών μας για διευθυνσιοδότηση, η οποία είναι σε εξέλιξη.
Έχετε προχωρήσει μέχρι τώρα σε κάποιες ενέργειες για την δοκιμή της τεχνολογίας ipv6 στο δίκτυο σας; Αν ναι ποιές;
Αναπτύσσουμε το πλάνο δοκιμών μας και θα διενεργήσουμε δοκιμές για ipv6 στο lab μας εντός του έτους.
Ποιό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που εσείς εντοπίζετε στην διαδικασία της μετάβασης (και συνύπαρξης) από το ipv4 στο ipv6; Έχετε επιλέξει την τεχνολογική λύση της συνύπαρξης των δύο εκδόσεων του πρωτοκόλλου;
Δε θα το χαρακτηρίζαμε πρόβλημα αλλά πρόκληση: στόχος μας είναι η ομαλή μετάβαση εφαρμογών και υπηρεσιών χωρίς διακοπή παροχής υπηρεσιών προς τον τελικό χρήστη.
Εκτιμούμε ότι η συνύπαρξη των δύο εκδόσεων του πρωτοκόλλου είναι η πιθανότερη αρχική λύση προς υλοποίηση πριν την πλήρη μετάβαση σε ipv6.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα από την εφαρμογή της τεχνολογίας για το τελικό χρήστη;
Η διευθυνσιοδότηση σύμφωνα με τις ανάγκες των πελατών μας θα είναι ευκολότερη διαδικαστικά. Τεχνολογικά το ipv6 δίνει επιπλέον δυνατότητες όπως πλήρη υποστήριξη κρυπτογράφησης πακέτων, ειδικό χειρισμό πακέτων μέσω flow labels και αυτόματη απόκτηση διεύθυνσης IPv6 (τοπική ή δημόσια) από συσκευές με την ενεργοποίησή τους. Ο περιορισμός του NAT είναι ένα ακόμα σημαντικό πλεονέκτημα ώστε οι συσκευές να έχουν άμεση και απεριόριστη πρόσβαση μεταξύ τους.
Έχετε κάποια πρόβλεψη για τον τερματικό εξοπλισμό των χρηστών σχετικά με το ipv6; Τι προβλήματα περιμένετε να προκύψουν εκεί; Ο εξοπλισμός που αγοράζετε τώρα θα είναι δυνατόν να αναβαθμιστεί τώρα ώστε να υποστηρίζει ipv6;
Εξετάζουμε τα πιθανά σενάρια υλοποίησης και τον διαθέσιμο εξοπλισμό τελικού χρήστη που αυτά απαιτούν.
Συμμετέχετε στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force ή κάποιας άλλης ομάδας δράσης;
Σε αυτή τη φάση, όχι.

**nm96027** · 24-07-10, 02:40

Tεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας

Η εταιρεία σας είναι ενήμερη για την εξάντληση των διευθύνσεων ipv4; Πότε υπολογίζετε ότι θα έρθετε αντιμέτωποι με το γεγονός αυτό;
Είμαστε ενήμεροι από όταν γίναμε LIR (~1997). Θα αντιμετωπίσουμε πρόβλημα ανάμεσα στο τέλος του 2010 και το 1ο εξάμηνο του 2011.
Έχετε καταρτίσει κάποιο σχέδιο με ημερομηνίες και συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να προετοιμάσετε την εταιρεία σας για την μετάβαση στο ipv6; Εχετε κάνει αίτηση για δέσμευση διευθύνσεων IPv6 από το RIPE;
Έχουμε δικό μας /32. Έχουμε πλάνο και κάνουμε δοκιμές.
Έχετε προχωρήσει μέχρι τώρα σε κάποιες ενέργειες για την δοκιμή της τεχνολογίας ipv6 στο δίκτυο σας; Αν ναι ποιές;
Ναι.
Ποιό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που εσείς εντοπίζετε στην διαδικασία της μετάβασης (και συνύπαρξης) από το ipv4 στο ipv6; Έχετε επιλέξει την τεχνολογική λύση της συνύπαρξης των δύο εκδόσεων του πρωτοκόλλου;
Εκπαίδευση του support staff ώστε να μπορεί να διαγιγνώσκει προβλήματα που θα προκύπτουν από το dual-stack mode.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα από την εφαρμογή της τεχνολογίας για το τελικό χρήστη;
Το ότι δεν θα μπουν εμπόδια στην πρόσβασή του στο διαδίκτυο.
Έχετε κάποια πρόβλεψη για τον τερματικό εξοπλισμό των χρηστών σχετικά με το ipv6; Τι προβλήματα περιμένετε να προκύψουν εκεί; Ο εξοπλισμός που αγοράζετε τώρα θα είναι δυνατόν να αναβαθμιστεί τώρα ώστε να υποστηρίζει ipv6;
Ο εξοπλισμός που προμηθευόμαστε υποστηρίζει IPv6. Παρόλαυτά περιμένουμε πως θα εμφανιστούν τουλάχιστον προβλήματα interoperability.
Συμμετέχετε στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force ή κάποιας άλλης ομάδας δράσης;
Ναι και ναι (RIPE IPv6 WG).

**nm96027** · 24-07-10, 02:44

Cosmote

Η εταιρεία σας είναι ενήμερη για την εξάντληση των διευθύνσεων ipv4; Πότε υπολογίζετε ότι θα έρθετε αντιμέτωποι με το γεγονός αυτό;
Ναι. Για την ώρα έχουμε αρκετό διαθέσιμο ipv4 range στη διάθεσή μας. Δε φαίνεται να αντιμετωπίζουμε κάποιο θέμα στην προσεχή διετία.
Έχετε καταρτίσει κάποιο σχέδιο με ημερομηνίες και συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να προετοιμάσετε την εταιρεία σας για την μετάβαση στο ipv6; Εχετε κάνει αίτηση για δέσμευση διευθύνσεων IPv6 από το RIPE;
Μελετάμε αρχιτεκτονικές για να δοκιμαστεί η χρήση ipv6 σε end users έως το τέλος του χρόνου.
Έχουμε ήδη δεσμεύσει ipv6 range από το RIPE.
Έχετε προχωρήσει μέχρι τώρα σε κάποιες ενέργειες για την δοκιμή της τεχνολογίας ipv6 στο δίκτυο σας; Αν ναι ποιές;
Είμαστε στο στάδιο σχεδιασμού και υλοποίησης δοκιμών.
Ποιό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που εσείς εντοπίζετε στην διαδικασία της μετάβασης (και συνύπαρξης) από το ipv4 στο ipv6; Έχετε επιλέξει την τεχνολογική λύση της συνύπαρξης των δύο εκδόσεων του πρωτοκόλλου;
Σχεδιάζουμε να υλοποιήσουμε λύση dual stack. Οι μεγαλύτερες δυσκολίες είναι:
- η ασυμβατότητα και οι δυνατότητες του εξοπλισμού
- η έλλειψη σχετικής εμπειρίας στον Ελληνικό και διεθνή χώρο.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα από την εφαρμογή της τεχνολογίας για το τελικό χρήστη;
Ο τελικός χρήστης θα συνεχίσει να απολαμβάνει την ποιότητα της υπηρεσίας που του παρέχει μια public ip address χωρίς να περιορίζεται από τις ιδιαιτερότητες της τεχνολογίας ΝΑΤ η οποία είναι μονόδρομος όταν τελειώσουν οι ipv4 διευθύνσεις.
Έχετε κάποια πρόβλεψη για τον τερματικό εξοπλισμό των χρηστών σχετικά με το ipv6; Τι προβλήματα περιμένετε να προκύψουν εκεί; Ο εξοπλισμός που αγοράζετε τώρα θα είναι δυνατόν να αναβαθμιστεί τώρα ώστε να υποστηρίζει ipv6.
Ο τερματικός εξοπλισμός των χρηστών είναι ως επί το πλείστον smart phones και usb modems, οπότε η ip (ipv4 ή/και ipv6) αποδίδεται στο εκάστοτε λειτουργικό σύστημα της συσκευής. Όποτε η υποστήριξη ή όχι της τεχνολογίας ipv6 σχετίζεται με τις δυνατότητες του λειτουργικού συστήματος και για την περίπτωση των usb modems και στους drivers τους.
Συμμετέχετε στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force ή κάποιας άλλης ομάδας δράσης;
Ναι. Είχαμε συμμετοχή στο «Πρόγραμμα διήμερης τεχνικής εκπαίδευσης σχετικά με την ανάπτυξη και τη χρήση της τεχνολογίας IPv6», έχουμε μηχανικούς στη mailing list του Hellenic ipv6 task force και αποσκοπούμε σε ενεργότερη συμμετοχή στη δραστηριότητες του.

**nm96027** · 24-07-10, 03:22

hellas online

Η εταιρεία σας είναι ενήμερη για την εξάντληση των διευθύνσεων ipv4; Πότε υπολογίζετε ότι θα έρθετε αντιμέτωποι με το γεγονός αυτό;
H hellas online ως ενεργό μέλος του Réseaux IP Européens Network Coordination Centre (RIPE NCC) παρακολουθεί ανελλιπώς το θέμα της εξάντλησης των διευθύνσεων ipv4 τα τελευταία χρόνια και προετοιμάζεται σε πολλά επίπεδα για το γεγονός αυτό, αντλώντας ενημέρωση από πολλές πηγές όπως:
- τη σχετική αλληλογραφία που λαμβάνει από το RIPE ΝCC,
- τα σχετικά με το θέμα reference sites (πχ http://ipv4depletion.com/)
- συμμετέχοντας στις εργασίες ελληνικών και διεθνών IPv6 Forums
Με τα δεδομένα που έχουμε σήμερα στην διάθεση μας υπολογίζουμε ότι η εξάντληση των διευθύνσεων IPv4 (ή IPv4 X-Day όπως είναι διεθνώς γνωστή) για την γεωγραφική περιοχή που δραστηριοποιούμαστε, η οποία ανήκει στην δικαιοδοσία του RIPE NCC, δεν πρόκειται να λάβει χώρα πριν από το δεύτερο εξάμηνο του 2012. Ίσως η ημερομηνία αυτή να φαντάζει αρκετά μακριά, οι πηγές μας όμως υποδεικνύουν ότι η πρόσφατη παγκόσμια οικονομική ύφεση έχει μοιραία επηρεάσει την ανάπτυξη και έχει επιβραδύνει την εξάντληση των σημερινών διαθέσιμων IPv4 διευθύνσεων.
Έχετε καταρτίσει κάποιο σχέδιο με ημερομηνίες και συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να προετοιμάσετε την εταιρεία σας για την μετάβαση στο ipv6; Εχετε κάνει αίτηση για δέσμευση διευθύνσεων IPv6 από το RIPE;
Η εταιρία μας όπως και άλλοι πάροχοι έχουν πραγματοποιήσει μεγάλες επενδύσεις (οι οποίες για την hellas online κυμαίνονται στα € 250 εκατ.) τα τελευταία έτη, οπότε η κατάρτιση του σχετικού επιχειρησιακού σχεδίου (IPv6 Readiness) για την μετάβαση στο IPv6 ήταν επιβεβλημένη ώστε να διασφαλιστούν οι υφιστάμενες υποδομές και η απρόσκοπτη λειτουργία της hellas online και το οποίο είναι ήδη σε εξέλιξη. Η διαχείριση του εν λόγω εγχειρήματος γίνεται σε επίπεδο ανώτερου Διευθυντή εσωτερικά στην εταιρία, αποδεικνύοντας την εγρήγορση και την υποστήριξη της διοίκησης στον ευαίσθητο αυτό τομέα. Το έργο IPv6 Readiness έχει διάρκεια δύο έτη με το εξής πλάνο:
1. IPv6 Assessment Phase: Η πρώτη φάση που είναι ήδη σε εξέλιξη την τρέχουσα χρονιά, έχει στόχο να καταρτιστεί το επιχειρησιακό πλάνο μετάβασης σε IPv6: θα γίνει η αναθεώρηση των υποδομών για την μετάβαση στο IPv6, θα καθοριστούν οι απαιτήσεις της μετάβασης, ποια συστήματα θα μεταβούν και πότε, το ποσοστό επικινδυνότητας ανά τομέα τεχνολογίας, η εταιρική ομάδα εργασίας της μετάβασης, οι απαραίτητες εκπαιδεύσεις κλπ
2. IPv6 Migration Phase: To δεύτερο στάδιο του έργου θα ξεκινήσει το 2011 και ουσιαστικά θα εκτελέσει το επιχειρησιακό πλάνο μετάβασης σε IPv6, την ενημέρωση του προσωπικού, των διαδικασιών, κλπ.
3. IPv6 Operation Phase: Το τρίτο στάδιο θα σημάνει την λειτουργία της hellas online με χρήση του πρωτοκόλλου IPv6, με επίλυση τυχόν προβλημάτων που θα παρουσιαστούν, βελτιστοποίηση του δικτύου καθώς και τη σταδιακή μετάβαση και άλλων συστημάτων σε IPv6 σε βάθος χρόνου.
Στα πλαίσια του έργου, έχουν γίνει ήδη κάποιες ενέργειες που κρίθηκαν απαραίτητες όπως, η δέσμευση διευθύνσεων IPv6 από το RIPE, η ενημέρωση των σημαντικών προμηθευτών και η απαίτηση της υποστήριξης του IPv6 (Hardware readiness, S/W readiness) σε όλο το δικτυακό και τεχνολογικό εξοπλισμό, που η hellas online εφοδιάζεται από την 1 Ιανουαρίου 2010.
Έχετε προχωρήσει μέχρι τώρα σε κάποιες ενέργειες για την δοκιμή της τεχνολογίας ipv6 στο δίκτυο σας; Αν ναι ποιές;
Όπως τονίσθηκε και στην προηγούμενη απάντηση δεν έχει γίνει ουσιαστική υλοποίηση της τεχνολογίας IPv6 στο δίκτυο μας, παρά μόνο δοκιμές σε επίπεδο εργαστηρίου, γεγονός το οποίο συμβαδίζει με το επιχειρησιακό μας πρόγραμμα για την μετάβαση.
Ποιό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που εσείς εντοπίζετε στην διαδικασία της μετάβασης (και συνύπαρξης) από το ipv4 στο ipv6; Έχετε επιλέξει την τεχνολογική λύση της συνύπαρξης των δύο εκδόσεων του πρωτοκόλλου;
Σχεδόν όλες οι στρατηγικές μετάβασης IPv6 που έχουν προταθεί, αναπτυχθεί ή υλοποιούνται στην τηλεπικοινωνιακή αγορά προϋποθέτουν σε κάποιο βαθμό την συνύπαρξη και των δύο πρωτοκόλλων IPv4 και IPV6, τόσο σε κάποιες από τις παρεχόμενες υπηρεσίες όσο και σε συστήματα που είναι ήδη εγκατεστημένα για το σκοπό αυτό στο δίκτυο του παρόχου. Με δεδομένο λοιπόν την μεγάλη χρονική διάρκεια που απαιτείται για την μετάβαση και τη πολυπλοκότητα που επιβάλλεται από την ταυτόχρονη χρήση και των δύο διαφορετικών πρωτοκόλλων, το θέμα της διάθεσης, εξακρίβωσης και διαχείρισης των δικτυακών διευθύνσεων είναι από τα θεμελιώδη θέματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν από την αρχή για την επιτυχημένη έκβαση της μετάβασης.
Πέρα από τις τεχνολογικές δυσκολίες, το μείζον θέμα που η μετάβαση αυτή επιβάλει σήμερα, είναι η αύξηση των επενδύσεων και του λειτουργικού κόστους, σε μία περίοδο που τα πρόσφατα γεγονότα στο χρηματοπιστωτικό τομέα έχουν μοιραία επηρεάσει και τον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Η εύλογη λοιπόν αντίδραση των εταιριών του κλάδου είναι είτε η επιμήκυνση του χρόνου της μετάβασης (ώστε να «απορροφήσουν» το κόστος σε μεγαλύτερη χρονική περίοδο) είτε η «μεταφορά» ενός μέρους του συνολικού κόστους (άμεσα ή έμμεσα) στις παρεχόμενες υπηρεσίες.

Είναι συνεπώς απαραίτητη η κρατική συμμετοχή με την κατάρτιση συγκεκριμένου αναπτυξιακού προγράμματος στο χώρο των τηλεπικοινωνιών (συγχρηματοδοτούμενου και από κονδύλια της ΕΕ) και το οποίο θα δώσει την απαιτούμενη ώθηση για να υλοποιηθεί η μετάβαση στο IPv6 τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Άλλωστε η μετάβαση σε IPv6 σε όλη την Ευρώπη θα αποτελεί ένα βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της στο «στίβο» της παγκόσμιας αγοράς. Σε κάθε άλλη περίπτωση, πολύ φοβόμαστε ότι θα οδηγηθούμε σε λύσεις είτε σε βάρος του τελικού καταναλωτή είτε σε φαινόμενα ψηφιακού διαχωρισμού (Digital Devide) μεταξύ προηγμένων χωρών (ή περιοχών) και χωρών με υποδομές οι οποιες θα είναι συνώνυμες με το «αργό» Ίντερνετ.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα από την εφαρμογή της τεχνολογίας για το τελικό χρήστη;
Σε σχέση με άλλες τεχνολογικές εξελίξεις, η μετάβαση στο IPv6, θα σημάνει την στροφή του τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, σε ένα «συνεργαζόμενο περιβάλλον» με δικτυακή «νοημοσύνη». Το περιβάλλον αυτό θα προσφέρει ένα πλήθος νέων δικτυακών εμπειριών στο τελικό χρήστη επιτρέποντας παράλληλα την απρόσκοπτη ροή πληροφοριών. Οι καταναλωτές πλέον θα έχουν πρόσβαση σε όλες τις δικτυακές υπηρεσίες (web, e-mail, gaming και video) ανεξάρτητα της τερματικής συσκευής που χρησιμοποιούν ή κάνοντας χρήση της ίδιας τερματικής συσκευής σε όλα τα διαθέσιμα δίκτυα. Ένα παράδειγμα είναι η συνέχεια της συνομιλίας μέσω κινητού τηλεφώνου, «περνώντας» την σύνδεση της συσκευής από ένα ασύρματο δίκτυο σε ένα ενσύρματο και αντίστροφα.
Έχετε κάποια πρόβλεψη για τον τερματικό εξοπλισμό των χρηστών σχετικά με το ipv6; Τι προβλήματα περιμένετε να προκύψουν εκεί; Ο εξοπλισμός που αγοράζετε τώρα θα είναι δυνατόν να αναβαθμιστεί τώρα ώστε να υποστηρίζει ipv6;
Όπως έχει ήδη αναφερθεί στα πλαίσια του έργου, έχουν γίνει ήδη κάποιες ενέργειες που κρίθηκαν απαραίτητες όπως η απαίτηση της υποστήριξης του IPv6 (Hardware readiness, S/W readiness) σε όλο το δικτυακό και τεχνολογικό εξοπλισμό, που η hellas online εφοδιάζεται από την 1 Ιανουαρίου 2010. Σχετικά με τον τερματικό εξοπλισμό των χρηστών, που στην περίπτωση της εταιρίας μας είναι ενσύρματος, έχει γίνει η πρόβλεψη από το 2009 να είναι έτοιμος (Hardware readiness), να υποστηρίξει ταυτόχρονα και τα δύο πρωτοκόλλα (IPv4 και IPV6) με απλή αναβάθμιση του λειτουργικού. Παρ’ όλα αυτά υπάρχει ήδη στο πεδίο παλαιότερος του 2009 τερματικός εξοπλισμός που δεν γίνεται να αναβαθμιστεί, κυρίως λόγω της μικρής μνήμης που διαθέτει και θα αντικατασταθεί.
Συμμετέχετε στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force ή κάποιας άλλης ομάδας δράσης;
H hells online συμμετέχει ενεργά στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force και παρακολουθεί τις αντίστοιχες διεθνής εξελίξεις (πχ του European Commission initiated IPv6 Task Force).

**psyxakias** · 24-07-10, 03:48

Μερικά πρώτα σχόλια, πιθανόν και βεβιασμένα λόγω προχωρημένης ώρας, σύμφωνα με ένα γρήγορο διάβασμα που έκανα στις απαντήσεις.

Η NetOne φαίνεται ειλικρινής και συγκρατημένη στις απαντήσεις της
Η ON πάλι πολύ μπλα-μπλα (για το μέγεθός της) και που κινεί υποψίες ώστε να αμφιβάλλω για τα περισσότερα αν ισχύουν (βλ. εργαστηριακές δοκιμές), ενώ το θεωρεί μάλλον πολύ μακρινό (για να λέει το νωρίτερο 2 χρόνια!)
Ο ΟΤΕ φαίνεται να δίνει νορμάλ απάντηση και με πείθει πως όντως έχει ξεκινήσει πιλοτική υλοποίηση
Η Wind δείχνει να μην έχει κάνει πολλά ή έστω να μη γνωρίζει, διότι έχει πλάκα που αναφέρει ότι δεν έχει ζητήσει IPv6 allocation επειδή θέλουν να υπολογίσουν τον αριθμό των διευθύνσεων που θα χρειαστούν !!! - Αφού είναι σχεδόν στάνταρντ το /32 block που είναι αρκετές (2^96 = 79.228.162.514.264.337.593.543.950.336 IPs) και δε χρειάζεται να μετρήσουν πόσες χρειάζονται μία-μία, για να καταλήξουν αν θα το πάρουν ή όχι.
Το ΤΕΕ πολύ σύντομο και κάπως απαισιόδοξο (πχ να έχουν πρόβλημα ακόμα και μέσα στο 2010), αλλά καλύτερο από κάτι άλλους που καθησυχάζονται. Ίσως να είναι ήδη στα όριά τους οι IPv4 και να φοβούνται ότι δεν θα εγκριθούν εύκολα άλλες.
Η Cosmote δε νομίζω πως έχει να ανησυχεί, αφού μέχρι προσφάτως κατάφερνε να καλύπτει τις ανάγκες της ακόμα και με NAT χρησιμοποιώντας μόλις ~5-10 IPs σε όλους τους συνδρομητές και πήρε και χρησιμοποιήσε (πριν κανά 8μηνο νομίζω) μερικά blocks, ενώ οι mobile χρήστες δεν είναι και 24/7 online. Στη χειρότερη θα μπορούσε ακόμα και να ξαναδουλέψει NAT για ένα διάστημα.
Η HOL προσπαθεί να δείξει πολύ διαβασμένη και μ' αρέσει γενικότερα το ύφος της, έστω και αν το παρακάνει λίγο.

Αυτοί που λένε το νωρίτερο 2 χρόνια ότι θα υπάρξει πρόβλημα, καλά θα κάνουν να το ξανασκεφτούν, εκτός και αν αποφασίσουν να διώχνουν πελάτες. Μήπως για αυτό δεν απάντησε η Forthnet ακόμα, διότι ξέρει καλά την τακτική ότι στη χειρότερη θα διώξει μερικούς... "περίεργους";

Μια καλή αλλά tricky ερώτηση είναι πόσες IPs έχουν μέχρι σήμερα (οκ αυτό βρίσκεται σχετικά εύκολα) αλλά και σε τι ποσοστό τις χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση (δύσκολο να υπολογιστεί αλλά όχι αδύνατο). Διότι αν κάποιος έχει αρκετές και χρησιμοποιεί μόλις το 20% των IPs με μικρό ρυθμό αύξησης, τότε ΟΚ λογικό να ανησυχεί λιγότερο τι γίνεται σε γενικότερο επίπεδο.

**Squall** · 24-07-10, 08:01

Vivodi και Forthnet δεν απαντησανε καν στα e-mails? ...

H hells online συμμετέχει ενεργά στις εργασίες του Hellenic Ipv6 Task force και παρακολουθεί τις αντίστοιχες διεθνής εξελίξεις (πχ του European Commission initiated IPv6 Task Force).

lawl

**mikem4600** · 24-07-10, 09:40

Εξαιρετική πρωτοβουλία!

**nm96027** · 24-07-10, 10:04

Αρχικό μήνυμα από Squall

Vivodi και Forthnet δεν απαντησανε καν στα e-mails? ...

Δεν απάντησαν οι forthnet, cyta και vodafone.

Η Vivodi είναι πλέον μία εταιρεία με την on.

**Georgevtr** · 24-07-10, 10:07

H forthnet γιατί άραγε?

**ahepa** · 24-07-10, 10:30

Απογοητευτικές απαντήσεις.

Μόνο η NetOne ανέφερε την ασφάλεια για IPSec. Όλες οι εταιρείες για το μόνο που ενδιαφέρονται είναι να έχουν παραπάνω πελάτες και γι’ αυτό όλες αναφέρθηκαν στο πλήθος των διευθύνσεων.

Ωραία και καλά όλες οι συσκευές να έχουν δική τους διεύθυνση, από την τηλεόραση μέχρι το ψυγείο και το πλυντήριο, αλλά και τελείως άχρηστα ή έστω για να μην είμαι απόλυτος αχρείαστα.

Ξυπνήστε, το IPv6 έχει τόσο πιο πολλά να προσφέρει.