Ωραίες ελληνικές λέξεις

[FuS]

Λοιπόν..

α) αμετροέπεια: (ουσ. θηλ.) και σημαίνει: η έλλειψη μέτρου στα λόγια

β) άφατος: (επίθ.) (στερητικό α + φατός, φημί = λέω, μιλώ) και σημαίνει: ανέκφραστος, απερίγραπτος, πχ. "άφατη χαρά"

γ) βυσσοδομώ: (ρ.) (βύσσος = βυθός και δομέω ή δομώ = χτίζω) και σημαίνει: σχεδιάζω κρυφά κάτι κακό για κάποιον, σκευωρώ, στενοχωρώ

δ) μειλίχιος: (επίθ.) και σημαίνει: ήπιος, πράος, καταδεκτικός

ε) καινοφανής: (επίθ.) και σημαίνει: αυτός που εμφανίζεται για πρώτη φορά, δηλαδή ο πρωτοεμφανιζόμενος

στ) ιλαρός: (επίθ.) και σημαίνει: χαρούμενος, φαιδρός, χαρωπός

και μια από τις αγαπημένες μου

ζ) θωπεύω: (ρ.) και σημαίνει: χαϊδεύω, περιποιούμαι υπερβολικά
(μτφ.) κολακεύω, καλοπιάνω.

[moNkeyy]

Καλησπέραα! Είμαι καινούριο μέλος της παρέας! Εξαιρετικό θέμα και πάρα πολύ ωραίες λέξεις! Και για να μη βγαίνουμε εκτός θέματος..

αλώβητος=άθικτος, που δεν υπαίστη βλάβη ή φθορά

οίηση=μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μου,αλαζονεία,έπαρση

[HELL_pegaSOS]

Έσοπτρον. (εις + όψομαι ή εις +οράω-ώ ανάλογα με τον γλωσσολόγο)

έναυσμα

πράξη ή συμβάν εξαιτίας του οποίου γίνεται έντονη αντίδραση, εξέγερση κλπ.
αιτία, αφορμή, λόγος που συμβαίνει κάτι

[ipo]

Έσοπτρον. (εις + όψομαι ή εις +οράω-ώ ανάλογα με τον γλωσσολόγο)

Δεφινίτιον;

[HELL_pegaSOS]

Δεφινίτιον;

Δεν είμαι σίγουρος για την ακριβή έννοια της λέξης.
Σε ένα τρίτομο λεξικό του Μάλλιαρη δεν εμπεριέχεται η λέξη ενώ ούτε στο google βρήκα κάτι (πέρα από τις 2 πιθανές ετυμολογήσεις)

Spoiler:

To Liddell Scott λέει "κάτοπτρον" χωρίς να αναλύει ως σύνθετο. Την λέξη αναφέρει και ο Αισχύλος στον Αγαμέμνωνα: "Κάτοπτρον εἴδους χαλκὸς ἐστ', οἶνος δὲ νοῦ". Και ο Λουκιανός στο αστρονομικό Αληθής Ιστορία: "Κάτοπτρον δὲ μέγιστον κεῖται ὑπὲρ φρέατος οὐ πάνυ βαθέος". Εν τω μεταξύ ο Ευκλείδης έγραψε τα Κατοπτρικά (και τα Οπτικά).

κάτοπτρον , τό,
A. mirror, “κ. εἴδους χαλκός” A.Fr.393, cf. E.Hipp.429, etc.; τίς γὰρ κατόπτρῳ καὶ τυφλῷ κοινωνία; Com. ap. Stob.4.30.6a; “κ. ἀνδρομήκη” Phld.Rh.2.206S.; “ἐν κατόπτρῳ . . κατιδεῖν εἴδωλα παρέχοντι” Pl.Ti.71b; “ὥσπερ ἐν κ. ἑαυτὸν ὁρῶν” Id.Phdr.255d, etc.; = μηλωτίς, Hp. ap. Erot. (v. “κατοπτήρ” 11): metaph., εὖ γὰρ ἐξεπίσταμαι ὁμιλίας κ. companionship's true mirror, A.Ag.839; “ἡ Ὀδύσσεια καλὸν ἀνθρωπίνου βίου κ.” Alcid. ap. Arist.Rh.1406b13; κ. φύσεος, of a wine-cup, Theopomp. Com.32.3:—spelt κάτροπτον in Att. Inscrr., IG22.1471.47, 1544.58 (iv B.C.), al., and this form shd. be restored in Pl.Cra.414c: κάθοπτρον shd. perh. be restored in Annuario 4/5.463.

εἴσοπτρον (so CPR21.20 (iii A.D.)), mostly in the form ἔσοπτρον , τό, (ὄψομαι)
A. [select] looking-glass, mirror, Pi.N.7.14,J.AJ12.2.9, Plu.2.85b, 139f, Lyr.Alex.Adesp.37.26, Anacreont.6.3.

ἔνοπτρον
1 ὄψομαι, fut. of ὁράω
a mirror, Eur.
1 ἔν-οπτρον, ου, τό,

Η επιφανειακή ερμηνεία της λέξης είναι καθρέφτης. Περισσότερο όμως ετυμολογείται με την μεταφορική έννοια κι έχει να κάνει με τον καθρέπτη του εσωτερικού κόσμου, της ψυχής, της γνώσης κοκ... παρα σε αυτόν που στηνόμαστε για να χτενιστούμε. Το πρόθεμα εις- εξάλλου μας κατευθύνει κατα κει.

Μόνη ετυμολογία που βρήκα ήταν κι αυτή:

2072 εσοπτρον esoptron es’-op-tron n

AV-glass 2; 2

1) a mirror
1a) the mirrors of the ancients were made, not of glass, but steel

Μία αναλυτικότερη:

Spoiler:

Result 1- Glass, Glassy
A. Nouns

hualos
esoptron

B. Adjective

hualinos

A1. Glass, Glassy [Noun] hualos primarily denoted anything transparent, e.g., a transparent stone or gem, hence, "a lens of crystal, a glass," Rev 21:18,21.

A2. Glass, Glassy [Noun] esoptron "a mirror," is rendered "glass" in the AV of 1 Cor 13:12; James 1:23. See MIRROR.

Note: For the corresponding verb katoptrizo in 2 Cor 3:18 (Middle Voice), see katoptrizo under BEHOLD.

See also : esoptron

B1. Glass, Glassy [Adjective] hualinos signifies "glassy, made of glass" (akin to hualos), Rev 4:6; Rev 15:2 (twice), RV, "glassy."

Result 2- Mirror
esoptron rendered, "glass" in the AV, is used of any surface sufficiently smooth and regular to reflect rays of light uniformly, and thus produce images of objects which actually in front of it appear to the eye as if they were behind it. "Mirrors" in Biblical times were, it seems, metallic; hence the RV adopts the more general term "mirror;" in 1 Cor 13:12, spiritual knowledge in this life is represented metaphorically as an image dimly perceived in a "mirror;" in James 1:23, the "law of liberty" is figuratively compared to a "mirror;" the hearer who obeys not is like a person who, having looked into the "mirror," forgets the reflected image after turning away; he who obeys is like one who gazes into the "mirror" and retains in his soul the image of what he should be.

Note: For the verb katoptrizo, "to reflect as a mirror" (some regard it as meaning "beholding in a mirror"), in 2 Cor 3:18, see katoptrizo under BEHOLD.

Για να ισχυροποιήσω αυτήν μου την πεποίθηση απλά να αναφέρω ένα άρθρο της Αυγής που κάνει χρήση της λέξης ως αναφορά στον αντικαθρεπτισμό του εσωτερικου κόσμου και της κρίσης ταυτότητας του νεοέλληνα:
Ο καθρέφτης και το έσοπτρον

Spoiler:

Πολενάκης Λ.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 15/11/2009

Το ιδιαίτερα περίπλοκο ψυχοπολιτικό νεοελληνικό τοπίο, προϊόν διασταύρωσης δύσκολων κοινωνικών καταστάσεων και δυσμενών ιστορικών συγκυριών, διαμορφώθηκε πλήρως τους τελευταίους δύο αιώνες πάνω σε μια σχέση αγάπης - μίσους, έλξης- απώθησης με το άλλο πρόσωπό μας, που κάποτε το ονομάζουμε "ευρωπαϊκό" και κάποτε του δίνουμε άλλα ονόματα. Δεν είναι άρα εύκολο να ανιχνευθεί, με γνώμονες αποκλειστικούς την ορθόδοξη ψυχανάλυση ή το μαρξιστικό εργαλείο, όπως επιχειρούν πολλοί, για να καταλήξουν σε απλουστευτικά και όχι για αυτό λιγότερο επικίνδυνα κολοβά συμπεράσματα. Χρειάζεται κάτι επιπλέον για αυτό, ο "καθρέφτης" του θεάτρου. Που δεν πρέπει να είναι όμως κοινός καθρέφτης αλλά "έσοπτρον", ένα εργαλείο ικανό δηλαδή να συνθέσει δημιουργικά το ατομικό με το κοινωνικό και τον μύθο με την ιστορία. Μέσα στο οποίο θα μπορέσουμε ίσως τότε να δούμε το γνωστό - άγνωστο πρόσωπό μας να αντανακλάται ως άλλο αλλά όχι ως κάτι ξένο, ανοίκειο, που μας τρομάζει.

"Η πάχνη" των αδελφών Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη είναι ένα τέτοιο θεατρικό εργαλείο, ένα "έσοπτρον", μέσα στο οποίο μπορούμε να δούμε να αντανακλάται ως οικείο το κρυμμένο μας γνωστό - άγνωστο πρόσωπο. Επειδή στοχεύει στον πυκνό πυρήνα των ελεϊνών και φοβερών παθών που συνθέτουν τη νεοελληνική πραγματικότητα, πατώντας επάνω στο κυρίαρχο και σχεδόν ενδημικό πια ψυχικό "σύνδρομο της μητροκτονίας". Την απωθημένη επιθυμία φόνου μιας μάνας, η οποία έχει όμως προηγουμένως "κρύψει" με ποικίλους τρόπους από το αρσενικό παιδί της τον πατέρα. Είτε "σεληνιακή μητέρα" την ονομάσουμε, χρησιμοποιώντας τη γλώσσα του μύθου, είτε "μνημειακό και δεσπόζον μητρικό υπερεγώ", χρησιμοποιώντας την ορολογία της ψυχανάλυσης, πρόκειται σε ανάλυση τελική για ένα και το αυτό πράγμα.

Το έργο των αδελφών Κούφαλη, πυρηνικό όπως ήδη ανέφερα, δεν στοχεύει σε μια "ομοιοπαθητική θεραπεία" διά της αναπαραγωγής του αρχέγονου τρόμου της ύπαρξης μέσω μιας πιστής αναπαράστασης τρομακτικών και αδυσώπητων πραγμάτων, αλλά πηγαίνει πιο πέρα, στη "μίμηση", με την αρχετυπική, θα το έλεγα, έννοια του όρου, τέτοιων παθημάτων. Με τη μέθοδο της αναλογίας, που εδώ λαβαίνει τη μορφή ενός θεατρικό παιγνίου ανάμεσα στα όρια του πραγματικού και του φανταστικού, της σκιάς και ειδώλου, του φωτεινού και του σκοτεινού, για να αφηγηθεί μια ιστορία και ειδώλου, του φωτεινού και του σκοτεινού, για να αφηγηθεί μια ιστορία όχι όπως έγινε αλλά όπως θα μπορούσε να έχει γίνει, σε άχρονο χρόνο. Επειδή, όπως λέει και ο μέγιστος ποιητής Αισχύλος, "δεν υπάρχει τίποτε απ' όσα θα συμβούν στο μέλλον που να μην συμβαίνει ετούτη τη στιγμή".

Δυο παιδιά κακοποιημένα σωματικά και ψυχικά από "μητέρες αμήτορες", σχεδιάζουν μαζί τον φόνο της μίας. Ορέστης και Πυλάδης "στον κατακερματισμένο μοντέρνο κόσμο, στο νυχτερινό τοπίο μιας πόλης, πάνω σε μια μηχανή, στα φώτα μιας λεωφόρου... Μια περιπλάνηση στα ανελέητα πυκνά στρώματα της πάχνης των παιδικών τους χρόνων... Έχει σημασία τελικά αν όλα όσα οργανώνουν, σχεδιάζουν, αποκαλύπτουν οι ήρωές μας, είναι αλήθεια ή ψέματα, αν συνέβησαν κάποτε ή όχι;". (Αντιγράφω από το πρόγραμμα της παράστασης). Φυσικά και δεν έχει σημασία, σημασία όμως έχει ότι το έργο σημασιοδοτεί μια αμοιβαία αναγνώριση των θεατών με τους ήρωες, πρόσωπο με πρόσωπο, "εν εσόπτρω" όπως είπα πιο πάνω. Και ότι δεν αρκείται να μας μιλά για τους νέους, αλλά επίσης τους αγαπά. Με ένα λειτουργικό ευρηματικό τέλος των "εν φιλίαις παθών" τους, καταφατικό στη ζωή, που δεν θα το αποκαλύψω στον αναγνώστη.

Η παράσταση στο θέατρο "Πορεία", σκηνοθετημένη από τον Τάκη Τζαμαργιά (επιμέλεια κίνησης της Ζωής Χατζηιωάννου), τοποθετεί το έργο καίρια στο πιο πάνω όριο μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, αλήθειας και φαντασίας, σαν σε "εσόπτρο", χρησιμοποιώντας χρώματα "μουντά" και το ομόλογο ύφος ενός αόριστου, αφηρημένου ρεαλισμού. Διαθέτοντας γρήγορη, αδιάκοπη ροή κινηματογραφικών εικόνων μιας "φθαρμένης κόπιας", ενώ τα βίντεο, η ώριμη μουσική του Δημήτρη Ζαβρού, τα ωραία σκηνικά του Γιάννη Θεοδωράκη και τα κοστούμια (ΜΑΚΩ), δίνουν το στίγμα ενός ομιχλώδους αλλά όχι ερμητικά κλειστού κόσμου - τοπίου. Οι ρόλοι έχουν διδαχθεί και δουλευτεί εξαντλητικά σε όλες τους τις λεπτομέρειες από δύο νέους, εξαιρετικά προικισμένους ηθοποιούς: τον Μάνο Καρατζογιάννη και τον Γιώργο Ντούση, που λειτουργούν με πλήρη συντονισμό, σαν συγκοινωνούντα δοχεία, δίνοντας ένα συναρπαστικό "διπλό" πρόσωπο - προσωπείο του έφηβου πάθους που αποκαλύπτεται σφαιρικά. Ένα έργο και μια παράσταση που πρέπει οπωσδήποτε να προσεχθούν.

Επίσης αναφέρω τις εκδόσεις "έσοπτρον" που ασχολούνται κυρίως με ψυχολογία, παραφυσικά, μεταφυσικά, συνομωσιολογικά κλπ

Αλλη μία ωραία λέξη που έχει σχέση με το φως και τις αντανακλάσεις είναι το καλειδοσκόπιο

Το καλειδοσκόπιο είναι οπτικό όργανο που συνηθίζεται να χρησιμοποιείται ως παιδικό παιχνίδι. Πρόκειται για έναν σωλήνα που από τη μία άκρη του τοποθετείται στο μάτι του χρήστη και από την άλλη έχει διαφανές κάλυμμα που επιτρέπει τη διέλευση του φωτός. Στο εσωτερικό, κατά μήκος του σωλήνα βρίσκονται κάτοπτρα, ενώ το διαφανές κάλυμμα στην άκρη του είναι διπλό και στο εσωτερικό του βρίσκονται μικρά κομμάτια από γυαλί. Τα κάτοπτρα αντανακλούν το εισερχόμενο φως με τέτοιο τρόπο ώστε εμφανίζονται συμμετρικές εικόνες από τα μικρά κομμάτια γυαλί. Με την περιστροφή του σωλήνα τα κομματάκια κινούνται και έτσι δημιουργούνται διαφορετικοί σχηματισμοί.(κάλλαος)

ΥΓ.
Να αναφέρω ότι ειδικά σε δύσχρηστες (μη νεοελληνικές) λέξεις και ιδίως επιστημονικούς όρους τα ξένα site και τα πανεπιστήμια μας βάζουν τα γυαλιά.
Πιο εύκολα βρίσκεις την ετυμολογία στα Αγγλικά παρά στα ελληνικά. Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι ειδικά στην wikipedia οι σελίδες στα ελληνικά σπάνια συμεριλαμβάνουν την ετυμολογία ενώ στα αγγλικά υπάρχουν κατα κανόνα αναλυτικά οι αρχαίες ρίζες στα ελληνικά και με τον σωστό τονισμό, πνεύματα αν όχι και η ετυμολογική διαφοροποίηση της λέξης στον διάβα των αιώνων...

πχ.

A kaleidoscope is a cylinder with mirrors containing loose, colored objects such as beads or pebbles and bits of glass. As the viewer looks into one end, light entering the other creates a colorful pattern, due to the reflection off of the mirrors. Coined in 1817 by Scottish inventor Sir David Brewster,[1] "kaleidoscope" is derived from the Ancient Greek καλός (kalos), "beautiful, beauty",[2] εἶδος (eidos), "that which is seen: form, shape"[3] and σκοπέω (skopeō), "to look to, to examine",[4] hence "observer of beautiful forms."

English wiki

[qwertyuiop]

Εντελέχεια.

[HELL_pegaSOS]

Εντελέχεια.

Μαζί με την ενδελέχεια αποτελούν ένα καταπληκτικό δίδυμο λέξεων.
Και η δύο έχουν μία άννοια απειρότητας στον χρόνο.
Στην μία έχουμε την φιλοσοφική (σχεδόν θεολογική) διαδικασία της αυτοπραγμάτωσης, της ολοκλήρωσης, της ευδαιμονίας.
Στην άλλη έχουμε την αέναη, αδιάκοπη διάρκεια μίας πράξης.

Btw οι Ενδελέχεια είναι πολύ καλή μπάντα!

[euri]

(πέρα από τις 2 πιθανές ετυμολογήσεις)

ετυμολογίες είναι το σωστό

[Estela]

Πάντα χαίρομαι όταν δίνει ορισμούς ή διευκρινήσεις ο Πήγασος

[euri]

Πάντα χαίρομαι όταν δίνει ορισμούς ή διευκρινήσεις ο Πήγασος

http://www.greek-language.gr/greekLa...F%83%CE%B7&dq=

[WAntilles]

Πάντα χαίρομαι όταν δίνει ορισμούς ή διευκρινήσεις ο Πήγασος

Είναι με "ι" διευκρινίσεις.

Δεν χρειάζεται να το θυμάσαι.

Παράγεται/ει ρήμα σε -ίζω, διευκρινίζω, και σύμφωνα με την δημοτική μονοτονική γραμματική Τριανταφυλλίδη, όλα τα ρήματα σε -ίζω γράφονται με "ι".

[esquellot]

Παράγεται/ει ρήμα σε -ίζω, διευκρινίζω, και σύμφωνα με την δημοτική μονοτονική γραμματική Τριανταφυλλίδη, όλα τα ρήματα σε -ίζω γράφονται με "ι".

Εξαιρούνται τα γογγύζω, δακρύζω, κελαρύζω, ολολύζω, δανείζω, αθροίζω, αναβλύζω, συγχύζω, σφύζω.

[Estela]

http://www.greek-language.gr/greekLa...F%83%CE%B7&dq=

Θα μπορούσα και εγώ να ειρωνευτώ άνετα, αλλά δεν έχω χρόνο για μικρότητες και ειρωνείες. Περαστικά σε κακίες που κρατάνε χρόνια/μήνες/αιώνες.

[euri]

(το) γλεύκος

Ο μούστος - για να παράγουμε κρασάκι και ξυδάκι.

http://www.greek-language.gr/greekLa...E%BF%CF%82&dq=

[ipo]

Θα μπορούσα και εγώ να ειρωνευτώ άνετα, αλλά δεν έχω χρόνο για μικρότητες και ειρωνείες. Περαστικά σε κακίες που κρατάνε χρόνια/μήνες/αιώνες.

Πιστεύω ότι είναι θεμιτή η επισήμανση ορθογραφικών λαθών στο συγκεκριμένο νήμα που είναι αφιερωμένο στη γλώσσα μας. Βοηθάει όλους μας να μάθουμε να γράφουμε σωστά Ελληνικά.