Αγαπημένη ξένη σειρά (v. III)

[PopManiac]

Μόλις είδα τα 3 πρώτα επεισόδια του Catch-22. Πολύ καλή δουλειά, αλλά δυστυχώς εξιστορεί τα γεγονότα με χρονολογική σειρά και όχι in medias res με συνεχή flashbacks όπως στο βιβλίο.
Δεν θα είχα πρόβλημα με την επιλογή αυτή αν εμπλούτιζαν τα storylines με καινούριο υλικό για να ρέει καλύτερα σαν σειρά. Έτσι όπως είναι τώρα, τα γεγονότα είναι κάπως στεγνά και ξέμπαρκα, ενώ τα timeleaps πολλά και συχνά. Σαν να βλέπεις highlights και όχι ολοκληρωμένη ιστορία.

Το τελείωσα και το βρήκα εξαιρετικό ως σειρά αλλά και μεταφορά. Περνά τα κύρια μηνύματα του βιβλίου για την παράνοια του πολέμου (αν και προσωπικά θεωρώ ότι το βιβλίο επίσης υπονοεί ότι για να κερδηθεί πόλεμος η παράνοια αυτή είναι απαραίτητη) αλλά και το κέρδος των λίγων εις βάρος των κορόϊδων που σκοτώνονται.

Αξιοπρεπέστατη σε όλα της.

Τώρα, ναι, δεν προσεγγίζει πιστά το βιβλίο στη σειρά του, αλλά δεν νομίζω πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό: το βιβλίο είναι όντως πάρα πολύ ανακατεμένο και στην τελική από όσα έχω διαβάσει από λογοτεχνικούς κριτικούς δεν αποτελεί και μνημείο συγγραφικού έργου από την πλευρά τεχνικής (χωρίς να μειώνει προφανώς την αξία του)

[nnn]

Η χρήση σχάσιμου υλικού για παραγωγή ενέργειας, είναι μια ισορροπία τρόμου, μεταξύ ελεγχόμενης και ανεξέλεγκτης αλυσιδωτής αντίδρασης. Κρίζιμη μάζα έχεις για να ξεκινήσει η αντίδραση.


- - - Updated - - -

Το τελείωσα και το βρήκα εξαιρετικό ως σειρά αλλά και μεταφορά. Περνά τα κύρια μηνύματα του βιβλίου για την παράνοια του πολέμου (αν και προσωπικά θεωρώ ότι το βιβλίο επίσης υπονοεί ότι για να κερδηθεί πόλεμος η παράνοια αυτή είναι απαραίτητη) αλλά και το κέρδος των λίγων εις βάρος των κορόϊδων που σκοτώνονται.

Αξιοπρεπέστατη σε όλα της.

Τώρα, ναι, δεν προσεγγίζει πιστά το βιβλίο στη σειρά του, αλλά δεν νομίζω πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό: το βιβλίο είναι όντως πάρα πολύ ανακατεμένο και στην τελική από όσα έχω διαβάσει από λογοτεχνικούς κριτικούς δεν αποτελεί και μνημείο συγγραφικού έργου από την πλευρά τεχνικής (χωρίς να μειώνει προφανώς την αξία του)

Τα μηνύματα πως το κέρδος δεν έχει πατρίδα και ιδεολογία (Syndicate), πως οι ηλίθιοι και ανίκανοι επιπλέουν και παίρνουν αξιώματα, πως το σύστημα είναι έτσι φτιαγμένο ώστε να μην μπορείς να το νικήσεις, μια χαρά τα περνάει.

Ομολογώ πως δεν έχω διαβάσει το βιβλίο και θα το κάνω άμεσα.

[PopManiac]

Ομολογώ πως δεν έχω διαβάσει το βιβλίο και θα το κάνω άμεσα.

Αξίζει, αν και ΙΜΟ καλύτερα στην αγγλική - μια ελληνική μετάφραση που είχε πέσει στα χέρια μου χρόνια πριν και ξεφύλλιζα δεν έβγαζε νόημα. Γενικά πάντως δεν είναι το πιο ευανάγνωστο έργο

[nnn]

Αξίζει, αν και ΙΜΟ καλύτερα στην αγγλική - μια ελληνική μετάφραση που είχε πέσει στα χέρια μου χρόνια πριν και ξεφύλλιζα δεν έβγαζε νόημα. Γενικά πάντως δεν είναι το πιο ευανάγνωστο έργο

Πάντα Αγγλικά, εδώ και πολλά πολλά χρόνια.

[Valder]

Lucifer.... Σάτυροι, με κολλήσατε σατανίλα!

Τι είναι αυτα ρεεε!!!

[Chingachgook]

Να περιμένουμε ριβιού δηλαδή;

[Valder]

Να περιμένουμε ριβιού δηλαδή;

Δεν υπόσχομαι γιατί τα ίδια έλεγα και για το παπόρι (Last Ship) και μετα δεν έκανα ριβιού.

Καλά το Last Ship το εγκατέλειψα στην 4η με τα σπαστά ελληνικά, κάπου εκεί παρέδωσε η υπομονή μου. Παρακμιακές καταστάσεις.

Αυτό συν τον εκνευρισμό να ακούω τα ψευτοελληνικά και να σιχτιρίζω το κράτος μας που αντί να διώχνει τους πάντες, θα μπορούσε να φέρει τη σειρά εδω σε δικές μας τοποθεσίες, με δικούς μας ηθοποιούς -ομοίως και για το GoT- και να κονομήσει κατιτίς και η χώρα, ο κοσμος των περιοχών που θα γίνονταν τα γυρίσματα κλπ.

[chat1978]

Αυτό συν τον εκνευρισμό να ακούω τα ψευτοελληνικά και να σιχτιρίζω το κράτος μας που αντί να διώχνει τους πάντες, θα μπορούσε να φέρει τη σειρά εδω σε δικές μας τοποθεσίες, με δικούς μας ηθοποιούς -ομοίως και για το GoT- και να κονομήσει κατιτίς και η χώρα, ο κοσμος των περιοχών που θα γίνονταν τα γυρίσματα κλπ.

Αυτά είναι ψιλά γράμματα. Η επιλογή της τοποθεσίας δεν είναι θέμα originallity ή κόστους.

[jose_ee1985]

Ουσιαστικά χάνοντας το containment λόγω προβλήματος στην ψύξη και αδυναμίας διακοπής της αντίδρασης με τις ράβδους ελέγχου (από όσο ξέρω μπορούν να αποδώσουν μέχρι κάποιο σημείο και μετά απλά δεν μπορούν να σταματήσουν την αντίδραση). Συσσωρεύεται υδρογόνο από την εξάτμιση του νερού και ατμός και κάποια στιγμή η πίεση και η θερμότητα κάνουν μπουμ.

Είχα δει παλιότερα ντοκυμαντέρ που αναφερόταν στο report του 86 και διάβασα στη wikipedia για το αναθεωρητικό report του 1992.
Η σειρά έχει βασιστεί σε μεγάλο βαθμό σε φωτογραφίες και μαρτυρίες που είδα να μεταφέρονται στην σειρά σχεδόν καρέ-καρέ.

Η ανατίναξη προκλήθηκε

Spoiler:

λόγω 1) κακού σχεδιασμού των RBMK αντιδραστήρων που χρησιμοποιούν νερό για ψύξη (αντί για βαρύ ύδωρ) το οποίο προκάλεσε positive feedback loop στην αύξηση της ισχύος και θερμοκρασίας και γραφίτη στα control rods (που κινούνταν πολύ αργά) ο οποίος προκαλεί spike ισχύος κατά την εισαγωγή πριν την θελημένη πτώση ισχύος, και 2) λάθος χειρισμών των υπευθύνων της βάρδιας κατά τη διάρκεια του προγραμματισμένου safety test που διεξήγαγαν τη νύχτα αυτή.

Off Topic

Μιας και είστε λίγο off και οι 2 (όχι πολύ βέβαια), και επειδή είναι στο χώρο μου το αντικείμενο, for geeks only (συνοπτικά):

Spoiler:

Εισαγωγικά
* Όλα τα είδη αντιδραστήρων που έχουν χρησιμοποιήθηκαν/χρησιμοποιούνται για ηλεκτροπαραγωγή μέχρι και σήμερα διαθέτουν ένα δοχείο πίεσης (καρδιά) που περιλαμβάνει το καύσιμο, τον επιβραδυντή (moderator), το ψυκτικό μέσο και τις ράβδους ελέγχου (από βόριο) οι οποίες έχουν τον ρόλο του απορροφητή νετρονίων και όταν βυθιστούν στην καρδιά, ο αριθμός ελεύθερων νετρονίων μειώνεται και η αλυσιδωτή αντίδραση σταματά.

* Ο επιβραδυντής χρειάζεται διότι τα νετρόνια που προκύπτουν από την σχάση έχουν μεγάλη ταχύτητα (ταχέα) και πρέπει να επιβραδυνθούν/moderated (σε "θερμικά" οπως αποκαλούνται) γιατί η πιθανότητα σχάσης αυξάνεται σε ένα συγκεκριμένο band ταχύτητας που είναι πολύ μικρότερο από την ταχύτητα που έχουν αμέσως μετά την σχάση.

* Όλα τα στοιχεία έχουν είτε μικρότερη είναι μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης νετρονίων, και αντίστοιχα έχουν και μια ικανότητα σκέδασης (moderation) νετρονίων. Ένας κάλος moderator πρέπει να έχει μεγάλη ικανότητα σκέδασης (τα νετρόνια κουτουλάνε πάνω του και χάνουν ταχύτητα) και μικρή ικανότητα απορρόφησης (δεν τα απορροφά όταν τον κουτουλάνε).

* Ποσοστό εμπλουτισμού ουρανίου είναι o λόγος μάζας σχάσιμου ουρανίου (U-235) προς την συνολική μάζα του ουρανίου (το υπόλοιπο είναι U-238 και δεν είναι σχάσιμο). Στην φύση ο λόγος αυτός είναι 0,7%. Η χρήση νερού ή γραφίτη σαν moderator απαιτούν την χρήση εμπλουτισμένου ουρανίου, καθώς και τα δυο υλικό απορροφούν σε αρκετό βαθμό νετρόνια (σε σχέση πχ με το βαρυ ύδορ)

* Το νερό έχει πολύ μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης, πράγμα που σημαίνει ότι το ουράνιο της καρδιάς ενός αντιδραστήρα με moderator νερό πρέπει να είναι πιο "εμπλουτισμένο" σε σχέση με ενός που χρησιμοποιεί γραφίτη (για να αντισταθμίσει την αυξημένη αυτή απορροφητικότητα του νερού), άρα και ακριβότερο. Άρα η χρησιμοποίηση γραφίτη είναι μια λύση για την μείωση του κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού.

* Στον πιο κοινό τύπο αντιδραστήρων (τύπος PWR), ψυκτικό και επιβραδυντής είναι το νερό (το απλό, όχι το βαρύ ύδωρ που υπάρχει μόνο στους καναδικούς αντιδραστήρες CANDU που λειτουργουν με μη εμπλουτισμένο ουράνιο). Αφού το νερό είναι και moderator, πρέπει να είναι πάντα σε υγρή φάση, άρα και υπό μεγάλη πίεση, για να μην υπάρχει μετατροπή σε ατμό. Στους αντιδραστήρες με γραφίτη, όπως οι RBMK του Chernobyl, μιας και ο moderator είναι ο γραφίτης, το νερό δεν μας πειράζει να μπορεί να αλλάζει φάση. Μέσα στο πρωτεύον κύκλωμα ψύξης μπορεί να είναι και σε αέρια μορφή, αλλά το ποσοστό του ατμού πρέπει να ελέγχεται.

* Όταν η λειτουργεία ενός αντιδραστήρα σταματάει, η ακτινοβολία των προϊόντων της σχάσης συνεχίζεται. Αυτά συνεχίσουν να μετατρέπονται σε πιο ολοένα πιο σταθερά στοιχεία (η (ημι)ζωή του κάθε στοιχείου διαφέρει), απελευθερώνοντας ενέργεια. Αυτό έχει δυο σημαντικά χαρακτηριστικά. Α) Μερικά από τα προϊόντα της σχάσης είναι ισχυροί απορροφητές νετρονίων, άρα "δηλητηριάζουν" την αντίδραση η οποία τείνει να σταματήσει. Β) Μετά το κλείσιμο του αντιδραστήρα, συνεχίζει να υπάρχει μεγάλη ανάγκη ψύξης.

* Οι ράβδοι ελέγχου του αντιδραστήρα του Chernobyl είχαν στις δυο άκρες tips από γραφίτη. Αυτό σχεδιάστηκε για να έχει μεγαλύτερη διαφορά η απορρόφηση νετρονίων στις ακραίες θέσεις. Αν δεν υπάρχουν τα tips από γραφίτη, γύρω από της ράβδους υπάρχει νερό που είναι ισχυρότερος απορροφητής νετρονίων, άρα οι καταστάσεις φουλ-μέσα vs φουλ έξω παρουσιάζουν μικρότερη διαφορά από την περίπτωση που υπάρχει γραφίτης (ο οποίος δεν απορροφά). Δηλαδή, σε σχέση με την ονομαστική λειτουργεία, η βύθιση των ράβδων με άκρες γραφίτη (αν έχει σχεδιαστεί σωστά...), είναι ικανή να δώσει περισσότερη αρνητική αντιδραστικότητα.

Περί Chernobyl
* To πείραμα που προσπαθούσαν να κάνουν είναι το εξής. Σε περίπτωση γενικού blackout (από πολεμική σύγκρουση ή οτιδήποτε άλλο), οι ράβδοι ελέγχου θα έκλειναν τον αντιδραστήρα. Συνεχίζει όπως να υπάρχει η ανάγκη απαγωγής θερμότητας από την δραστηριότητα των προϊόντων της σχάσης. Για αυτό το λόγο, γεννήτριες ντίζελ έχουν σκοπό να συνεχίζουν να τροφοδοτούν το κύκλωμα ψύξης. ο χρόνος εκκίνησης των ντιζελογεννητριών ήταν 45-50 δεύτερα. Το πείραμα είχε σκοπό να τσεκάρει αν η στροφορμή του κυρίως στροβίλου με τον οποίο είναι συνδεδεμένος ο αντιδραστήρας είναι ικανή έτσι ώστε να συντηρήσει την παραγωγή ηλεκτρισμού για κάποια δεύτερα, μέχρι οι ντιζελογεννήτριες να αναλάβουν.

* Το πείραμα αρχίζει, για κάποιο λόγο ο αντιδραστήρας έχει πέσει σε χαμηλή ισχύ. Ο Ντιατλοφ επιμένει να συνεχίσουν κανονικά, ενώ οι προδιαγραφές του πειράματος τονίζουν ότι πρέπει να γίνει σε μια συγκεκριμένη μίνιμουμ ισχύ. Οι χειριστές κάνουν μικρές αλλαγές έτσι ώστε να αυξήσουν σιγά σιγά την ισχύ.

*Όμως η ισχύς του αντιδραστήρα πέφτει ακόμα περισσότερο ξαφνικά; όπως είπαμε μερικά προϊόντα της σχάσης είναι ισχυροί απορροφητές, οπότε σε έναν αντιδραστήρα που υπολειτουργεί, δεν υπάρχει αρκετή ροή νετρονίων για να συντηρήσει την αντίδραση και μπορεί να οδηγηθούμε σε "σβήσιμο του αντιδραστήρα".

* Ο Ακιμοφ το αναφέρει στον Ντιατλοφ, αλλά ο δεύτερος τον κράζει και του λέει να επαναφέρει τον αντιδραστήρα σε μεγαλύτερη ισχύ (πιστεύω προσωπικά ότι υπάρχει μεγάλη δόση υπερβολής όσον αναφορά την συμπεριφορά του Ντιατλοφ εδώ, θέλοντας οι Σοβιετικοί να βρουν ένα εξιλαστήριο θύμα). Σε αυτήν την φάση ο αντιδραστήρας έπρεπε να κλείσει.

* Αποσύρουν σχεδόν όλες τις ράβδους ελέγχου από τον πυρήνα, πλήρως. Αυτό είναι το λάθος σχεδιασμού (και χειρισμού). Οι ράβδοι δεν έπρεπε να έχουν την δυνατότητα να αποσύρονται πλήρως, και οι άκρες του γραφίτη να έχουν βγει από την περιοχή του καυσίμου.

* Με την απόσυρση των ράβδων το κάτω μέρος της καρδίας γίνεται ασταθές; οι ράβδοι αποσύρονται πάντα από πάνω, άρα με την απότομη έξοδο τους, το κάτω μέρος του πυρήνα δέχεται μεγάλη θετική αντιδραστικότητα (αφου χάνει πλήρως τα υλικά που απορροφούσαν νετρόνια), και ζεσταίνεται παραπάνω κ δημιουργείται τοπικά ατμός.

* Το "αέριο" νερό (ατμός) δεν απορροφά τόσα νετρόνια όσο η υγρή του φάση. Άρα περισσότερος ατμός -> λιγότερη απορρόφηση νετρονίων -> περισσότερη αντιδραστικότητα -> περισσότερη αύξηση θερμοκρασίας -> περισσότερος ατμός -> λιγότερη απορρόφηση νετρονίων -> περισσότερη αντιδραστικότητα κ.ο.κ. Αυτός ο κύκλος θετικής ανάδρασης είναι το ελάττωμα των RKBM αντιδραστήρων, όταν λειτουργούν σε χαμηλή ισχύ, το οποίο όμως ήταν γνωστό την τότε εποχή, για αυτό και η εκπαίδευση του Ακιμοφ του έλεγε να κλείσει τον αντιδραστήρα και να μην προσπαθήσει να τον επαναφέρει.

* Ο Ακιμοφ βλέπει ότι η ισχύς ανεβαίνει απότομα, κάθε δευτερόλεπτο. Αυτό τον κάνει να πιέσει το AZ-5, το λεγόμενο SCRAM, το οποίο δίνει εντολή να βυθιστούν όλες οι ράβδοι ελέγχου όσο πιο γρήγορα μπορούν στην καρδιά για να την "σβήσουν".

* Αφού οι άκρες γραφίτη είχαν βγει πλήρως από την καρδιά, το νερό είχε πάρει τον όγκο που θα απασχολούσε κανονικά ο γραφίτης. Όμως το νερό απορροφά νετρόνια όπως είπαμε, περισσότερα σε σχέση με το γραφίτη. Άρα με το που πάτησε (όπως είχε εκπαιδευτεί) το SCRAM ο Ακιμοφ, η αρχική επανείσοδος του γραφίτη, που έκανε displace νερό, καθώς οι ράβδοι βουτούσαν στην καρδιά, έφερε θετική αντιδραστικότητα, αντί για αρνητική, κάτι που ήταν το τελειωτικό χτύπημα... Η πίεση του νερού έγινε τόσο μεγάλη μετά από αυτό που διέλυσε το δοχείο πίεσης...

Η μίνι σειρά ξεκινά από αυτό το σημείο.

[Φιλόσοφος_Στ@ρχίδας]

Εντάξει το διάβασα μια φορά ψιλογρήγορα, νομίζω ότι αν το διαβάσω άλλες 2 φορές θα καταλάβω τα μισά
Πολύ καλή η εξήγηση πάντως, thanks

[badweed]

Off Topic

Περνά τα κύρια μηνύματα του βιβλίου για την παράνοια του πολέμου (αν και προσωπικά θεωρώ ότι το βιβλίο επίσης υπονοεί ότι για να κερδηθεί πόλεμος η παράνοια αυτή είναι απαραίτητη) αλλά και το κέρδος των λίγων εις βάρος των κορόϊδων που σκοτώνονται.

ωραια διατυπωση . βοηθαει στο συμπερασμα , οτι ο πολεμος ειναι η υστατη υλοποιηση της παρανοιας , οπου και ο νικητης του πολεμου εχει χασει στον πολεμο το νοημα των πραξεων του .
βασικα ο ιδιος ο πολεμος και η υποψια της οποιας νικης , ειναι το catch 22 .

[XTCgr]

Off Topic

Μιας και είστε λίγο off και οι 2 (όχι πολύ βέβαια), και επειδή είναι στο χώρο μου το αντικείμενο, for geeks only (συνοπτικά):

Spoiler:

Εισαγωγικά
* Όλα τα είδη αντιδραστήρων που έχουν χρησιμοποιήθηκαν/χρησιμοποιούνται για ηλεκτροπαραγωγή μέχρι και σήμερα διαθέτουν ένα δοχείο πίεσης (καρδιά) που περιλαμβάνει το καύσιμο, τον επιβραδυντή (moderator), το ψυκτικό μέσο και τις ράβδους ελέγχου (από βόριο) οι οποίες έχουν τον ρόλο του απορροφητή νετρονίων και όταν βυθιστούν στην καρδιά, ο αριθμός ελεύθερων νετρονίων μειώνεται και η αλυσιδωτή αντίδραση σταματά.

* Ο επιβραδυντής χρειάζεται διότι τα νετρόνια που προκύπτουν από την σχάση έχουν μεγάλη ταχύτητα (ταχέα) και πρέπει να επιβραδυνθούν/moderated (σε "θερμικά" οπως αποκαλούνται) γιατί η πιθανότητα σχάσης αυξάνεται σε ένα συγκεκριμένο band ταχύτητας που είναι πολύ μικρότερο από την ταχύτητα που έχουν αμέσως μετά την σχάση.

* Όλα τα στοιχεία έχουν είτε μικρότερη είναι μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης νετρονίων, και αντίστοιχα έχουν και μια ικανότητα σκέδασης (moderation) νετρονίων. Ένας κάλος moderator πρέπει να έχει μεγάλη ικανότητα σκέδασης (τα νετρόνια κουτουλάνε πάνω του και χάνουν ταχύτητα) και μικρή ικανότητα απορρόφησης (δεν τα απορροφά όταν τον κουτουλάνε).

* Ποσοστό εμπλουτισμού ουρανίου είναι o λόγος μάζας σχάσιμου ουρανίου (U-235) προς την συνολική μάζα του ουρανίου (το υπόλοιπο είναι U-238 και δεν είναι σχάσιμο). Στην φύση ο λόγος αυτός είναι 0,7%. Η χρήση νερού ή γραφίτη σαν moderator απαιτούν την χρήση εμπλουτισμένου ουρανίου, καθώς και τα δυο υλικό απορροφούν σε αρκετό βαθμό νετρόνια (σε σχέση πχ με το βαρυ ύδορ)

* Το νερό έχει πολύ μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης, πράγμα που σημαίνει ότι το ουράνιο της καρδιάς ενός αντιδραστήρα με moderator νερό πρέπει να είναι πιο "εμπλουτισμένο" σε σχέση με ενός που χρησιμοποιεί γραφίτη (για να αντισταθμίσει την αυξημένη αυτή απορροφητικότητα του νερού), άρα και ακριβότερο. Άρα η χρησιμοποίηση γραφίτη είναι μια λύση για την μείωση του κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού.

* Στον πιο κοινό τύπο αντιδραστήρων (τύπος PWR), ψυκτικό και επιβραδυντής είναι το νερό (το απλό, όχι το βαρύ ύδωρ που υπάρχει μόνο στους καναδικούς αντιδραστήρες CANDU που λειτουργουν με μη εμπλουτισμένο ουράνιο). Αφού το νερό είναι και moderator, πρέπει να είναι πάντα σε υγρή φάση, άρα και υπό μεγάλη πίεση, για να μην υπάρχει μετατροπή σε ατμό. Στους αντιδραστήρες με γραφίτη, όπως οι RBMK του Chernobyl, μιας και ο moderator είναι ο γραφίτης, το νερό δεν μας πειράζει να μπορεί να αλλάζει φάση. Μέσα στο πρωτεύον κύκλωμα ψύξης να είναι και σε αέρια μορφή, αλλά το ποσοστό του ατμό πρέπει να ελέγχεται.

* Όταν η λειτουργεία ενός αντιδραστήρα σταματάει, η ακτινοβολία των προϊόντων της σχάσης συνεχίζεται. Αυτά συνεχίσουν να μετατρέπονται σε πιο ολοένα πιο σταθερά στοιχεία (η (ημι)ζωή του κάθε στοιχείου διαφέρει), απελευθερώνοντας ενέργεια. Αυτό έχει δυο σημαντικά χαρακτηριστικά. Α) Μερικά από τα προϊόντα της σχάσης είναι ισχυροί απορροφητές νετρονίων, άρα "δηλητηριάζουν" την αντίδραση η οποία τείνει να σταματήσει. Β) Μετά το κλείσιμο του αντιδραστήρα, συνεχίζει να υπάρχει μεγάλη ανάγκη ψύξης.

* Οι ράβδοι ελέγχου του αντιδραστήρα του Chernobyl είχαν στις δυο άκρες tips από γραφίτη. Αυτό σχεδιάστηκε για να έχει μεγαλύτερη διαφορά η απορρόφηση νετρονίων στις ακραίες θέσεις. Αν δεν υπάρχουν τα tips από γραφίτη, γύρω από της ράβδους υπάρχει νερό που είναι ισχυρότερος απορροφητής νετρονίων, άρα οι καταστάσεις φουλ-μέσα vs φουλ έξω παρουσιάζουν μικρότερη διαφορά από την περίπτωση που υπάρχει γραφίτης (ο οποίος δεν απορροφά). Δηλαδή, σε σχέση με την ονομαστική λειτουργεία, η βύθιση των ράβδων με άκρες γραφίτη (αν έχει σχεδιαστεί σωστά...), είναι ικανή να δώσει περισσότερη αρνητική αντιδραστικότητα.

Περί Chernobyl
* To πείραμα που προσπαθούσαν να κάνουν είναι το εξής. Σε περίπτωση γενικού blackout (από πολεμική σύγκρουση ή οτιδήποτε άλλο), οι ράβδοι ελέγχου θα έκλειναν τον αντιδραστήρα. Συνεχίζει όπως να υπάρχει η ανάγκη απαγωγής θερμότητας από την δραστηριότητα των προϊόντων της σχάσης. Για αυτό το λόγο, γεννήτριες ντίζελ έχουν σκοπό να συνεχίζουν να τροφοδοτούν το κύκλωμα ψύξης. ο χρόνος εκκίνησης των ντιζελογεννητριών ήταν 45-50 δεύτερα. Το πείραμα είχε σκοπό να τσεκάρει αν η στροφορμή του κυρίως στροβίλου με τον οποίο είναι συνδεδεμένος ο αντιδραστήρας είναι ικανή έτσι ώστε να συντηρήσει την παραγωγή ηλεκτρισμού για κάποια δεύτερα, μέχρι οι ντιζελογεννήτριες να αναλάβουν.

* Το πείραμα αρχίζει, για κάποιο λόγο ο αντιδραστήρας έχει πέσει σε χαμηλή ισχύ. Ο Ντιατλοφ επιμένει να συνεχίσουν κανονικά, ενώ οι προδιαγραφές του πειράματος τονίζουν ότι πρέπει να γίνει σε μια συγκεκριμένη μίνιμουμ ισχύ. Οι χειριστές κάνουν μικρές αλλαγές έτσι ώστε να αυξήσουν σιγά σιγά την ισχύ.

*Όμως η ισχύς του αντιδραστήρα πέφτει ακόμα περισσότερο ξαφνικά; όπως είπαμε μερικά προϊόντα της σχάσης είναι ισχυροί απορροφητές, οπότε σε έναν αντιδραστήρα που υπολειτουργεί, δεν υπάρχει αρκετή ροή νετρονίων για να συντηρήσει την αντίδραση και μπορεί να οδηγηθούμε σε "σβήσιμο του αντιδραστήρα".

* Ο Ακιμοφ το αναφέρει στον Ντιατλοφ, αλλά ο δεύτερος τον κράζει και του λέει να επαναφέρει τον αντιδραστήρα σε μεγαλύτερη ισχύ (πιστεύω προσωπικά ότι υπάρχει μεγάλη δόση υπερβολής όσον αναφορά την συμπεριφορά του Ντιατλοφ εδώ, θέλοντας οι Σοβιετικοί να βρουν ένα εξιλαστήριο θύμα). Σε αυτήν την φάση ο αντιδραστήρας έπρεπε να κλείσει.

* Αποσύρουν σχεδόν όλες τις ράβδους ελέγχου από τον πυρήνα, πλήρως. Αυτό είναι το λάθος σχεδιασμού (και χειρισμού). Οι ράβδοι δεν έπρεπε να έχουν την δυνατότητα να αποσύρονται πλήρως, και οι άκρες του γραφίτη να έχουν βγει από την περιοχή του καυσίμου.

* Με την απόσυρση των ράβδων το κάτω μέρος της καρδίας γίνεται ασταθές; οι ράβδοι αποσύρονται πάντα από πάνω, άρα με την απότομη έξοδο τους, το κάτω μέρος του πυρήνα δέχεται μεγάλη θετική αντιδραστικότητα (αφου χάνει πλήρως τα υλικά που απορροφούσαν νετρόνια), και ζεσταίνεται παραπάνω κ δημιουργείται τοπικά ατμός.

* Το "αέριο" νερό (ατμός) δεν απορροφά τόσα νετρόνια όσο η υγρή του φάση. Άρα περισσότερος ατμός -> λιγότερη απορρόφηση νετρονίων -> περισσότερη αντιδραστικότητα -> περισσότερη αύξηση θερμοκρασίας -> περισσότερος ατμός -> λιγότερη απορρόφηση νετρονίων -> περισσότερη αντιδραστικότητα κ.ο.κ. Αυτός ο κύκλος θετικής ανάδρασης είναι το ελάττωμα των RKBM αντιδραστήρων, όταν λειτουργούν σε χαμηλή ισχύ, το οποίο όμως ήταν γνωστό την τότε εποχή, για αυτό και η εκπαίδευση του Ακιμοφ του έλεγε να κλείσει τον αντιδραστήρα και να μην προσπαθήσει να τον επαναφέρει.

* Ο Ακιμοφ βλέπει ότι η ισχύς ανεβαίνει απότομα, κάθε δευτερόλεπτο. Αυτό τον κάνει να πιέσει το AZ-5, το λεγόμενο SCRAM, το οποίο δίνει εντολή να βυθιστούν όλες οι ράβδοι ελέγχου όσο πιο γρήγορα μπορούν στην καρδιά για να την "σβήσουν".

* Αφού οι άκρες γραφίτη είχαν βγει πλήρως από την καρδιά, το νερό είχε πάρει τον όγκο που θα απασχολούσε κανονικά ο γραφίτης. Όμως το νερό απορροφά νετρόνια όπως είπαμε, περισσότερα σε σχέση με το γραφίτη. Άρα με το που πάτησε (όπως είχε εκπαιδευτεί) το SCRAM ο Ακιμοφ, η αρχική επανείσοδος του γραφίτη, που έκανε displace νερό, καθώς οι ράβδοι βουτούσαν στην καρδιά, έφερε θετική αντιδραστικότητα, αντί για αρνητική, κάτι που ήταν το τελειωτικό χτύπημα... Η πίεση του νερού έγινε τόσο μεγάλη μετά από αυτό που διέλυσε το δοχείο πίεσης...

Η μίνι σειρά ξεκινά από αυτό το σημείο.

τα σέβη μου.....

[PopManiac]

Διαβάζοντας το εξαιρετικό του jose () συνειδητοποιώ ότι τόσα χρόνια εδώ στο φόρουμ δεν ανταποκρίνομαι στο ρόλο μου καθώς

Ένας κάλος moderator πρέπει να έχει μεγάλη ικανότητα σκέδασης (τα νετρόνια κουτουλάνε πάνω του και χάνουν ταχύτητα) και μικρή ικανότητα απορρόφησης (δεν τα απορροφά όταν τον κουτουλάνε).

Υπόσχομαι να αναβαθμίσω τη σκέδασή μου

[tsavman]

Off Topic

Spoiler:

Εισαγωγικά
* Όλα τα είδη αντιδραστήρων που έχουν χρησιμοποιήθηκαν/χρησιμοποιούνται για ηλεκτροπαραγωγή μέχρι και σήμερα διαθέτουν ένα δοχείο πίεσης (καρδιά) που περιλαμβάνει το καύσιμο, τον επιβραδυντή (moderator), το ψυκτικό μέσο και τις ράβδους ελέγχου (από βόριο) οι οποίες έχουν τον ρόλο του απορροφητή νετρονίων και όταν βυθιστούν στην καρδιά, ο αριθμός ελεύθερων νετρονίων μειώνεται και η αλυσιδωτή αντίδραση σταματά.

* Ο επιβραδυντής χρειάζεται διότι τα νετρόνια που προκύπτουν από την σχάση έχουν μεγάλη ταχύτητα (ταχέα) και πρέπει να επιβραδυνθούν/moderated (σε "θερμικά" οπως αποκαλούνται) γιατί η πιθανότητα σχάσης αυξάνεται σε ένα συγκεκριμένο band ταχύτητας που είναι πολύ μικρότερο από την ταχύτητα που έχουν αμέσως μετά την σχάση.

* Όλα τα στοιχεία έχουν είτε μικρότερη είναι μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης νετρονίων, και αντίστοιχα έχουν και μια ικανότητα σκέδασης (moderation) νετρονίων. Ένας κάλος moderator πρέπει να έχει μεγάλη ικανότητα σκέδασης (τα νετρόνια κουτουλάνε πάνω του και χάνουν ταχύτητα) και μικρή ικανότητα απορρόφησης (δεν τα απορροφά όταν τον κουτουλάνε).

* Ποσοστό εμπλουτισμού ουρανίου είναι o λόγος μάζας σχάσιμου ουρανίου (U-235) προς την συνολική μάζα του ουρανίου (το υπόλοιπο είναι U-238 και δεν είναι σχάσιμο). Στην φύση ο λόγος αυτός είναι 0,7%. Η χρήση νερού ή γραφίτη σαν moderator απαιτούν την χρήση εμπλουτισμένου ουρανίου, καθώς και τα δυο υλικό απορροφούν σε αρκετό βαθμό νετρόνια (σε σχέση πχ με το βαρυ ύδορ)

* Το νερό έχει πολύ μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης, πράγμα που σημαίνει ότι το ουράνιο της καρδιάς ενός αντιδραστήρα με moderator νερό πρέπει να είναι πιο "εμπλουτισμένο" σε σχέση με ενός που χρησιμοποιεί γραφίτη (για να αντισταθμίσει την αυξημένη αυτή απορροφητικότητα του νερού), άρα και ακριβότερο. Άρα η χρησιμοποίηση γραφίτη είναι μια λύση για την μείωση του κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού.

* Στον πιο κοινό τύπο αντιδραστήρων (τύπος PWR), ψυκτικό και επιβραδυντής είναι το νερό (το απλό, όχι το βαρύ ύδωρ που υπάρχει μόνο στους καναδικούς αντιδραστήρες CANDU που λειτουργουν με μη εμπλουτισμένο ουράνιο). Αφού το νερό είναι και moderator, πρέπει να είναι πάντα σε υγρή φάση, άρα και υπό μεγάλη πίεση, για να μην υπάρχει μετατροπή σε ατμό. Στους αντιδραστήρες με γραφίτη, όπως οι RBMK του Chernobyl, μιας και ο moderator είναι ο γραφίτης, το νερό δεν μας πειράζει να μπορεί να αλλάζει φάση. Μέσα στο πρωτεύον κύκλωμα ψύξης μπορεί να είναι και σε αέρια μορφή, αλλά το ποσοστό του ατμού πρέπει να ελέγχεται.

* Όταν η λειτουργεία ενός αντιδραστήρα σταματάει, η ακτινοβολία των προϊόντων της σχάσης συνεχίζεται. Αυτά συνεχίσουν να μετατρέπονται σε πιο ολοένα πιο σταθερά στοιχεία (η (ημι)ζωή του κάθε στοιχείου διαφέρει), απελευθερώνοντας ενέργεια. Αυτό έχει δυο σημαντικά χαρακτηριστικά. Α) Μερικά από τα προϊόντα της σχάσης είναι ισχυροί απορροφητές νετρονίων, άρα "δηλητηριάζουν" την αντίδραση η οποία τείνει να σταματήσει. Β) Μετά το κλείσιμο του αντιδραστήρα, συνεχίζει να υπάρχει μεγάλη ανάγκη ψύξης.

* Οι ράβδοι ελέγχου του αντιδραστήρα του Chernobyl είχαν στις δυο άκρες tips από γραφίτη. Αυτό σχεδιάστηκε για να έχει μεγαλύτερη διαφορά η απορρόφηση νετρονίων στις ακραίες θέσεις. Αν δεν υπάρχουν τα tips από γραφίτη, γύρω από της ράβδους υπάρχει νερό που είναι ισχυρότερος απορροφητής νετρονίων, άρα οι καταστάσεις φουλ-μέσα vs φουλ έξω παρουσιάζουν μικρότερη διαφορά από την περίπτωση που υπάρχει γραφίτης (ο οποίος δεν απορροφά). Δηλαδή, σε σχέση με την ονομαστική λειτουργεία, η βύθιση των ράβδων με άκρες γραφίτη (αν έχει σχεδιαστεί σωστά...), είναι ικανή να δώσει περισσότερη αρνητική αντιδραστικότητα.

Περί Chernobyl
* To πείραμα που προσπαθούσαν να κάνουν είναι το εξής. Σε περίπτωση γενικού blackout (από πολεμική σύγκρουση ή οτιδήποτε άλλο), οι ράβδοι ελέγχου θα έκλειναν τον αντιδραστήρα. Συνεχίζει όπως να υπάρχει η ανάγκη απαγωγής θερμότητας από την δραστηριότητα των προϊόντων της σχάσης. Για αυτό το λόγο, γεννήτριες ντίζελ έχουν σκοπό να συνεχίζουν να τροφοδοτούν το κύκλωμα ψύξης. ο χρόνος εκκίνησης των ντιζελογεννητριών ήταν 45-50 δεύτερα. Το πείραμα είχε σκοπό να τσεκάρει αν η στροφορμή του κυρίως στροβίλου με τον οποίο είναι συνδεδεμένος ο αντιδραστήρας είναι ικανή έτσι ώστε να συντηρήσει την παραγωγή ηλεκτρισμού για κάποια δεύτερα, μέχρι οι ντιζελογεννήτριες να αναλάβουν.

* Το πείραμα αρχίζει, για κάποιο λόγο ο αντιδραστήρας έχει πέσει σε χαμηλή ισχύ. Ο Ντιατλοφ επιμένει να συνεχίσουν κανονικά, ενώ οι προδιαγραφές του πειράματος τονίζουν ότι πρέπει να γίνει σε μια συγκεκριμένη μίνιμουμ ισχύ. Οι χειριστές κάνουν μικρές αλλαγές έτσι ώστε να αυξήσουν σιγά σιγά την ισχύ.

*Όμως η ισχύς του αντιδραστήρα πέφτει ακόμα περισσότερο ξαφνικά; όπως είπαμε μερικά προϊόντα της σχάσης είναι ισχυροί απορροφητές, οπότε σε έναν αντιδραστήρα που υπολειτουργεί, δεν υπάρχει αρκετή ροή νετρονίων για να συντηρήσει την αντίδραση και μπορεί να οδηγηθούμε σε "σβήσιμο του αντιδραστήρα".

* Ο Ακιμοφ το αναφέρει στον Ντιατλοφ, αλλά ο δεύτερος τον κράζει και του λέει να επαναφέρει τον αντιδραστήρα σε μεγαλύτερη ισχύ (πιστεύω προσωπικά ότι υπάρχει μεγάλη δόση υπερβολής όσον αναφορά την συμπεριφορά του Ντιατλοφ εδώ, θέλοντας οι Σοβιετικοί να βρουν ένα εξιλαστήριο θύμα). Σε αυτήν την φάση ο αντιδραστήρας έπρεπε να κλείσει.

* Αποσύρουν σχεδόν όλες τις ράβδους ελέγχου από τον πυρήνα, πλήρως. Αυτό είναι το λάθος σχεδιασμού (και χειρισμού). Οι ράβδοι δεν έπρεπε να έχουν την δυνατότητα να αποσύρονται πλήρως, και οι άκρες του γραφίτη να έχουν βγει από την περιοχή του καυσίμου.

* Με την απόσυρση των ράβδων το κάτω μέρος της καρδίας γίνεται ασταθές; οι ράβδοι αποσύρονται πάντα από πάνω, άρα με την απότομη έξοδο τους, το κάτω μέρος του πυρήνα δέχεται μεγάλη θετική αντιδραστικότητα (αφου χάνει πλήρως τα υλικά που απορροφούσαν νετρόνια), και ζεσταίνεται παραπάνω κ δημιουργείται τοπικά ατμός.

* Το "αέριο" νερό (ατμός) δεν απορροφά τόσα νετρόνια όσο η υγρή του φάση. Άρα περισσότερος ατμός -> λιγότερη απορρόφηση νετρονίων -> περισσότερη αντιδραστικότητα -> περισσότερη αύξηση θερμοκρασίας -> περισσότερος ατμός -> λιγότερη απορρόφηση νετρονίων -> περισσότερη αντιδραστικότητα κ.ο.κ. Αυτός ο κύκλος θετικής ανάδρασης είναι το ελάττωμα των RKBM αντιδραστήρων, όταν λειτουργούν σε χαμηλή ισχύ, το οποίο όμως ήταν γνωστό την τότε εποχή, για αυτό και η εκπαίδευση του Ακιμοφ του έλεγε να κλείσει τον αντιδραστήρα και να μην προσπαθήσει να τον επαναφέρει.

* Ο Ακιμοφ βλέπει ότι η ισχύς ανεβαίνει απότομα, κάθε δευτερόλεπτο. Αυτό τον κάνει να πιέσει το AZ-5, το λεγόμενο SCRAM, το οποίο δίνει εντολή να βυθιστούν όλες οι ράβδοι ελέγχου όσο πιο γρήγορα μπορούν στην καρδιά για να την "σβήσουν".

* Αφού οι άκρες γραφίτη είχαν βγει πλήρως από την καρδιά, το νερό είχε πάρει τον όγκο που θα απασχολούσε κανονικά ο γραφίτης. Όμως το νερό απορροφά νετρόνια όπως είπαμε, περισσότερα σε σχέση με το γραφίτη. Άρα με το που πάτησε (όπως είχε εκπαιδευτεί) το SCRAM ο Ακιμοφ, η αρχική επανείσοδος του γραφίτη, που έκανε displace νερό, καθώς οι ράβδοι βουτούσαν στην καρδιά, έφερε θετική αντιδραστικότητα, αντί για αρνητική, κάτι που ήταν το τελειωτικό χτύπημα... Η πίεση του νερού έγινε τόσο μεγάλη μετά από αυτό που διέλυσε το δοχείο πίεσης...

Η μίνι σειρά ξεκινά από αυτό το σημείο.

Πολύ όμορφη απλοποιημένη περιγραφή

[Φιλόσοφος_Στ@ρχίδας]

Διαβάζοντας το εξαιρετικό του jose () συνειδητοποιώ ότι τόσα χρόνια εδώ στο φόρουμ δεν ανταποκρίνομαι στο ρόλο μου καθώς



Υπόσχομαι να αναβαθμίσω τη σκέδασή μου

Κανόνισε ε, μην ανατινάξεις το forum